Τρίτη 22 Αυγούστου 2017

Σαν… χωρισμένο ζευγάρι


| Του Σωτήρη Παπαδόπουλου ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ «ΤΔΒΚ» ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ ΖΗΤΑΜΕ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΙΣ ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ

«ΤΕΛΕΙΩΣΑΜΕ», ΛΕΕΙ Η ΑΓΚΥΡΑ. «ΠΑΜΕ ΝΑ ΣΥΖΗΤΗΣΟΥΜΕ», ΛΕΕΙ Η ΛΕΥΚΩΣΙΑ. «ΑΝ ΤΑ ΒΡΕΙΤΕ, ΕΛΑΤΕ ΝΑ ΣΥΖΗΤΗΣΟΥΜΕ ΑΛΛΑ ΘΑ ΣΑΣ ΚΑΤΑΣΤΗΣΟΥΜΕ ΣΑΦΕΙΣ ΚΙ ΕΜΕΙΣ ΤΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΜΑΣ», ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ

Προτεραιότητα της Τουρκίας παραμένει η αναβάθμιση και η αναγνώριση του ψευδοκράτους και προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται μεθοδικά, στοχεύοντας στην απο-αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω και της διαρκούς αμφισβήτησης των αναφαίρετων κυριαρχικών δικαιωμάτων της στην ΑΟΖ και στο FIR της


Δεν θα πρέπει να προκαλούν καμία έκπληξη οι δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων ότι οι συνομιλίες τελείωσαν. Η Τουρκία από την πρώτη ημέρα της άφιξής της στο Κραν Μοντανά είχε καταστήσει σαφές ότι αυτές οι συζητήσεις θα είναι οι τελικές. Κοινώς μας είχε ξεκαθαρίσει «ή τα βρίσκουμε ή ο καθένας θα τραβήξει τον δρόμο του». Αυτή δεν είναι θέση της Τουρκίας - απότοκο εκνευρισμού, αλλά η πραγματική της επιλογή για την αντιμετώπιση του Κυπριακού. Για την Άγκυρα οι καλές υπηρεσίες του ΟΗΕ στην Κύπρο, οι οποίες καθορίζονται με βάση το ψήφισμα 186 του Συμβουλίου Ασφαλείας το 1964, τερματίζονται.
Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν το Προεδρικό έχει καταλάβει ότι η Τουρκία ό,τι λέγει το εννοεί και πως πλέον θα πρέπει να κτίσει μια νέα στρατηγική για να καθίσει και πάλι στο τραπέζι των συνομιλιών τόσο την Άγκυρα όσο και τον κατοχικό εκπρόσωπό της στο νησί. Και μπορεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να αναφέρει ότι στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο θα δούμε αν υπάρχει πλαίσιο για μια νέα (!) πια διαδικασία, ωστόσο οι Τούρκοι πλέον έχουν βγάλει από την εξίσωση τα Ηνωμένα Έθνη και εμμέσως μας προκαλούν σε ένα «τετ-α-τετ» χωρίς κανόνες, όπως άλλωστε αρέσκονται να μην εφαρμόζουν όπου δεν τους συμφέρει το Διεθνές Δίκαιο.
Την ίδια ώρα ο Μ. Ακιντζί, ο οποίος όταν είχε εκλεγεί ηγέτης των Τ/κ εμφανιζόταν ως «επαναστάτης», πλέον δεν βγάζει μιλιά για το μέλλον του Κυπριακού και ασχολείται μόνο να ενημερώνει διάφορες τ/κ οργανώσεις και να κατηγορεί την ε/κ πλευρά ότι ευθύνεται για το ναυάγιο στο Κραν Μοντανά. Παράλληλα συνεχίζει το σχέδιο που έχει στηθεί αναφορικά με τις αναπροσαρμογές στο εδαφικό, το οποίο δεν ξεκίνησε τώρα.
Το θέμα των Μαρωνιτών π.χ. δεν βγήκε έτσι ξαφνικά στην επιφάνεια, αλλά αν ανατρέξει κανείς στο πρόσφατο παρελθόν, θα διαπιστώσει ότι τον περασμένο Μάρτιο είχε δηλώσει χαρακτηριστικά ότι «η ανοικοδόμηση σπιτιών που έχουν σε μεγάλο βαθμό ερειπωθεί, θα μπορεί να ξεκινήσει σε τρεις περίπου μήνες, όταν ολοκληρωθούν ορισμένα διαδικαστικά ζητήματα». Τελικά με ένα μήνα καθυστέρηση οι εξαγγελίες πήραν την έγκριση της ψευδοκυβέρνησης.
Για το άνοιγμα των Βαρωσίων, το κατοχικό καθεστώς έχει πει ότι είναι έτοιμο να ανοίξει την περίκλειστη πόλη υπό τα Ηνωμένα Έθνη, αλλά να ανοίξει το λιμάνι της Αμμοχώστου και το παράνομο αεροδρόμιο Ερτζιάν σε διεθνείς πτήσεις. Ωστόσο τα σενάρια για άνοιγμα της κλειστής περιοχής υπό τ/κ διοίκηση «δίνουν και παίρνουν» και πλέον όλα είναι ανοιχτά.

Ο δρόμος προς τη νομιμότητα
Προτεραιότητα της Τουρκίας παραμένει η αναβάθμιση και η αναγνώριση του ψευδοκράτους και προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται μεθοδικά, στοχεύοντας στην απο-αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω και της διαρκούς αμφισβήτησης των αναφαίρετων κυριαρχικών δικαιωμάτων της στην ΑΟΖ και στο FIR της. Άλλωστε ο κ. Ακιντζί σε συνέντευξή του στη «Μιλιέτ» ανέφερε ξεκάθαρα ποιος είναι ο στόχος:
«Ή θα ιδρύσουμε ομόσπονδη λύση και θα μετατρέψουμε την “ΤΔΒΚ” σε μια ομόσπονδη ίση συνιστώσα πολιτεία ή, αν δεν γίνεται, θα συνεχίσουν να ριζώνουν αυτές οι δύο διαφορετικές οντότητες. Μπορούν αυτές οι δύο οντότητες να συναντηθούν κάτω από τη στέγη της Ε.Ε.; Αυτό θα το ορίσει η συγκυρία. Εμείς θέλουμε να γίνουμε μέλος της διεθνούς κοινότητας». Η τ/κ πλευρά θα επιχειρήσει να αναβαθμιστεί ακόμα περισσότερο πολιτικά και οικονομικά, με χαμηλότερο στόχο μιαν αναγνώριση τύπου Ταϊβάν.
Την ίδια ώρα, λαμβάνοντας υπόψη κάποιος και το τουρκικό πολιτικό ημερολόγιο, η Άγκυρα δεν θα καθόταν εύκολα στο τραπέζι πριν από τις τουρκικές προεδρικές εκλογές του 2019. Άλλωστε οι πολιτικές δυνάμεις πλειοδοτούν σε εθνικιστικό λόγο και ο Ερντογάν δεν θα ήθελε να δει τους κεμαλιστές του CHP να τον κατηγορούν για υποχωρητικότητα στο Κυπριακό, καθώς φιλοδοξεί να παραμείνει «Σουλτάνος» μια δεκαετία ακόμη.
Παράλληλα μπορεί τις πρώτες ημέρες μετά το ναυάγιο στο Κραν Μοντανά να υπήρχε η αίσθηση ότι απέκτησε την «ρετσινιά» του υπεύθυνου, ωστόσο πολύ σύντομα τα Ηνωμένα Έθνη ισορρόπησαν, όπως άλλωστε συνηθίζουν τα τελευταία χρόνια, τη ζυγαριά ευθυνών. Ταυτόχρονα, μπορεί η Άγκυρα να προκαλεί με τις «βόλτες» της στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι γνωρίζει πως δεν μπορεί επί του παρόντος να εναντιωθεί σε ενεργειακούς κολοσσούς, όπως είναι η ΕΝΙ και η TOTAL. Και βέβαια σε περίπτωση θερμής αντίδρασης, ξέρει ότι θα βρισκόταν σε διεθνή απομόνωση, με την πλάτη στον τοίχο.

Μόνο εμείς σε περισυλλογή
«Αυτό που θα επιδιώξουμε είναι με τη Γενική Συνέλευση των Η.Ε. και τις εκεί συναντήσεις να δούμε πώς μπορεί να επαναδραστηριοποιηθεί μια πρωτοβουλία ή να επαναδραστηριοποιηθεί ο διεθνής παράγοντας, ώστε να έχουμε μια νέα εξέλιξη στο κυπριακό πρόβλημα», δήλωσε πρόσφατα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Η Λευκωσία είναι ξεκάθαρο ότι θα προσπαθήσει μέσω τρίτων χωρών να πιέσει την Άγκυρα να ξανακαθίσει στις συνομιλίες κάτω από τον ΟΗΕ. Ωστόσο, είναι μάλλον δύσκολο, για να μην πούμε απίθανο, να αλλάξει κάποιος τα «μυαλά» του Ερντογάν, ο οποίος μετά το ναυάγιο του Κραν Μοντανά είχε αναφέρει στον Γ.Γ. του ΟΗΕ ότι το «plan a» τελείωσε και τώρα πάμε στο «plan b».
Αύριο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιστρέφει στο γραφείο του μετά τις ολιγοήμερες διακοπές και είναι βέβαιο ότι έχει μπροστά του πλέον να αντιμετωπίσει μία νέα κατάσταση, που όσο πιο σύντομα δρομολογήσει τα απαραίτητα βήματα, τόσο πιο εύκολα να μπορέσει να «κλείσει» τις κερκόπορτες που επιδιώκει να βρει η Άγκυρα.
Στην κατάσταση που βρίσκονται σήμερα οι συνομιλίες, μόνο ένα ισχυρό «ηλεκτροσόκ» μπορεί να βάλει το τρένο στις ράγες. Λίγες μέρες μετά την κατάρρευση των συνομιλιών, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος είχε δηλώσει ότι «είναι καιρός οι Τουρκοκύπριοι να λάβουν σοβαρές και τολμηρές αποφάσεις, που αφορούν το μέλλον τους, αν δηλαδή το βλέπουν με την Τουρκία ή σε μια επανενωμένη πατρίδα, κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Το ερώτημα που υπάρχει είναι αν η δήλωση αυτή κρύβει από πίσω της κάποιο πλάνο κινήσεων ή ήταν απλώς μια «πέτρα που ρίχνουμε στον τοίχο».
Ο κ. Αναστασιάδης έχει να αντιμετωπίσει στο εσωτερικό και την αντιπολίτευση, η οποία του καταλογίζει μια σειρά χειρισμών που οδήγησαν, όπως υποστηρίζει, στην υποβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας με παράλληλη αναβάθμιση του ψευδοκράτους, με βολές για την υποβολή των προτάσεών του.

Η απουσία του ΟΗΕ
Είναι ηλίου φαεινότερον ότι πλέον υπάρχει κόπωση στον διεθνή παράγοντα, ο οποίος είχε επενδύσει πολλά στη διάσκεψη του Κραν-Μοντανά, παρόλο που οι ενδείξεις δεν ήταν ενθαρρυντικές για ένα θετικό αποτέλεσμα. Το χειρότερο, όμως, είναι ότι είναι άγνωστοι οι σχεδιασμοί του ΟΗΕ. Μετά τη λήξη της θητείας του Ειδικού Απεσταλμένου Έιντε, κανείς δεν ξέρει ποια θα είναι η διάδοχη κατάσταση, ενώ το λεκτικό που χρησιμοποιεί, παραπέμπει σε μια διαμάχη δύο κρατών και όχι σε μια κατάσταση όπου υπάρχει εισβολή και κατοχή.
Ερωτήματα υπάρχουν ακόμη και για τη δύναμη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ που θα βρίσκεται στο νησί, με δεδομένη την κακή οικονομική κατάσταση του ΟΗΕ, λόγω της μειωμένης αμερικανικής συνεισφοράς, ύστερα από απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ. Έτσι πολλοί αναρωτιούνται αν η στρατιωτική δύναμη στην Κύπρο θα μειωθεί ή θ' αποχωρήσει οριστικώς.

ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΠΛΕΥΡΩΝ
ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΚΟΥΤΕΡΕΣ


· Νέο καθεστώς ασφάλειας και όχι συνέχιση του υφιστάμενου.
· Τερματισμός στο Δικαίωμα Επέμβασης και της Συνθήκης Εγγυήσεων. Χρειάζεται αντικατάσταση με νέο σύστημα διαβεβαιώσεων.
· Μηχανισμός εφαρμογής της λύσης, με τις εγγυήτριες δυνάμεις απλώς να παρακολουθούν.
· Μείωση των στρατευμάτων από την πρώτη ημέρα και στη συνέχεια σταδιακή απομάκρυνση στο πλαίσιο ενός συμφωνημένου χρονοδιαγράμματος μέχρι να φτάσουν στους αριθμούς της παλαιάς Συνθήκης Συμμαχίας. Οι αρχηγοί των κρατών των εγγυητριών δυνάμεων να εξετάσουν κατά πόσον θα πρέπει να υπάρξει ρήτρα επανεξέτασης ή οριστικής κατάληξης.
· Η τουρκοκυπριακή πλευρά θα πρέπει να διαφοροποιήσει τον χάρτη σε σχέση με κάποιες τοπικές περιοχές.
· Στις περιοχές που θα αναπροσαρμοστούν, το καθεστώς θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα στους εκτοπισθέντες ιδιοκτήτες, αλλά όχι κατά 100%.
· Για τις άλλες περιοχές, το καθεστώς θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα στους χρήστες, αλλά όχι κατά 100%.
· Όσον αφορά τους μόνιμους κατοίκους, που είναι Τούρκοι υπήκοοι οι οποίοι εμπίπτουν σε ποσόστωση η οποία πρέπει να είναι δίκαιη, χρειάζεται περαιτέρω συζήτηση για το τι είναι «δίκαιο».
· Θα πρέπει να συζητηθεί περαιτέρω το θέμα της «σταθμισμένης ψήφου» και πότε και υπό ποίες συνθήκες και προϋποθέσεις θα εφαρμόζεται.
· Τα εναπομείναντα στοιχεία στον καταμερισμό εξουσιών, συμπεριλαμβανομένης της εκ περιτροπής προεδρίας, θα πρέπει να συζητηθούν σύμφωνα με την αναλογία 2:1.

ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗ
· Νέο καθεστώς ασφαλείας, όχι συνέχιση του παλαιού.
· Τερματισμός του Δικαιώματος Επέμβασης και της Συνθήκης Εγγυήσεως. Η Συνθήκη Εγγυήσεως και η Συνθήκη Συμμαχίας πρέπει να τερματιστούν την πρώτη ημέρα.
· Δραστική μείωση των στρατευμάτων την πρώτη ημέρα. Ο αριθμός των στρατευμάτων που περιλαμβάνονται στις συνθήκες του 1960 θα πρέπει να επανακαθοριστεί με ρήτρα λήξης ισχύος.
· Νέο στέρεο σύστημα διαβεβαιώσεων, που θα κάνει Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους να αισθάνονται ασφάλεια.
· Οι σημερινές εγγυήτριες δεν μπορεί αναλάβουν εφαρμογή της συμφωνίας.
· Η περιοχή της Μόρφου θα πρέπει να επιστραφεί και ο χάρτης θα πρέπει να αντικατοπτρίζει το ποσοστό του συνιστώντος κρατιδίου που η ε/κ πλευρά έχει καταθέσει. Αυτό θα επέτρεπε στο 60% του εκτοπισθέντος πληθυσμού να επιστρέψει υπό ε/κ διοίκηση.
· Δύο καθεστώτα ιδιοκτησίας: Ιδιοκτησίες σε περιοχές που δεν θα τύχουν αναπροσαρμογής, και ένα «ειδικό καθεστώς» για περιουσίες που θα βρίσκονται σε περιοχές που θα τύχουν αναπροσαρμογής.
Η ε/κ πλευρά είναι πρόθυμη να εξετάσει ένα «ειδικό καθεστώς» που θα εφαρμοστεί σε ορισμένες περιοχές.
· Υπάρχει προθυμία για συζήτηση της σύνθεσης 2:1 για διάφορα συλλογικά όργανα.
· Υπάρχει προθυμία για να συζητηθεί η εκ περιτροπής προεδρία με αναλογία 2:1 ξεκινώντας από τον Ελληνοκύπριο Πρόεδρο, υπό την προϋπόθεση ότι θα υιοθετηθεί ένα ενιαίο ψηφοδέλτιο (single ticket) με διασταυρούμενη ψηφοφορία και σταθμισμένη ψήφο.
· Οι Τούρκοι υπήκοοι πρέπει να τηρούν ανά πάσα στιγμή την αναλογία 4:1.

ΟΙ ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ

· Βέτο σε όλες τις αποφάσεις της διακυβέρνησης.
· Μερική επιστροφή της Μόρφου.
· Πλήρης ισότιμη μεταχείριση Τούρκων.
· Ενσωμάτωση της λύσης σαν πρωτογενές δίκαιο.
· Μηχανισμός παρακολούθησης της συμφωνίας με τη συμμετοχή εκπροσώπων από τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις. Προκειμένου αυτός ο μηχανισμός παρακολούθησης να έχει αποτελέσματα, θα πρέπει να υπάρχει consensus μεταξύ όλων.
· Άμεση αποχώρηση συγκεκριμένου αριθμού στρατευμάτων. Έναρξη παράλληλης διαδικασίας αποχώρησης των υπολοίπων, έως ότου παραμείνει ένας ελάχιστα συμφωνημένος αριθμός.
· Διατήρηση των εγγυήσεων μέσω μιας μορφής ενδιάμεσης συμφωνίας.
· Τροποποίηση της Συνθήκης Συμμαχίας.                                              ΤΟ ΕΙΔΑΜΕ   ΕΔΩ

Δεν υπάρχουν σχόλια: