Η άμυνα του Αρχιπελάγους απασχολεί την Ελληνική στρατιωτική ηγεσία τουλάχιστον από το '74 και εντεύθεν. Επί δύο ωστόσο περίπου δεκαετίες το πρόβλημα επικεντρωνόταν στην άμυνα και εξασφάλιση σε επίπεδο κύριας ή το πολύ ενδιάμεσης νήσου. Όλο αυτό το διάστημα ο επιχειρησιακός σχεδιασμός των Ενόπλων Δυνάμεων ήταν εστιασμένος στην απόκρουση μείζονες αεροναυτικής αμφίβιας ενέργειας πρόνοια για την αντιμετώπιση της απειλής σε επίπεδο βραχονησίδας ήταν υποτιμημένη και ευρισκόμενη σε αφάνεια κρίση των Ιμίων ωστόσο τον Ιανουάριο του '96 με την κατάληψη από τους Τούρκους της Δυτικής Ίμιας έθεσε νέα δεδομένα στο θέμα "Άμυνα Αρχιπελάγους" ωθώντας τον Ελληνικό μηχανισμό άμυνας στην αναζήτηση νέων μεθόδων, μέσων, τακτικών και οργανωτικών δομών προκειμένου να γίνει δυνατή η αντιμετώπιση της νέας μορφής απειλής.
Η κρίση των Ιμίων την 31η Ιανουαρίου του 1996 κατέδειξε με τον πλέον σαφή τρόπο τον στρατηγικό χαρακτήρα των ειδικών δυνάμεων. Στο ρευστό γεωπολιτικό περιβάλλον της Θράκης, του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου οι ειδικές δυνάμεις αποτελούν πολλαπλασιαστές ισχύος. Χρειάστηκε να περάσουν τουλάχιστον 15 χρόνια ώστε να ιδρυθεί η ΔΔΕΕ η οποία απογείωσε τις επιχειρησιακές δυνατότητες των Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων.
Η αποτελεσματικότητα των ειδικών δυνάμεων συνθέτεται από το τρίπτυχο αρτιότητα προσωπικού, εντατική εκπαίδευση και υψηλής ποιότητας οπλικά συστήματα και υλικά που θα τις επιτρέψουν παρά τον μικρό τους αριθμό να επιφέρουν ισχυρά πλήγματα στον εχθρό. Βασικό γνώρισμα η ΔΔΕΕ είναι το επιθετικό της πνεύμα. Στις παρακάτω γραμμές θα αναφερθούμε στην οργάνωση της ΔΔΕΕ και των δυνάμεων που την περικλείουν, στο ξεχώρισμα των επίλεκτων δυνάμεων και των δυνάμεων ειδικών επιχειρήσεων που απαρτίζουν την ΔΔΕΕ, στην στρατηγική αξία των Ειδικών Δυνάμεων ενώ τέλος πραγματοποιούμε μια καταγραφή των εξοπλιστικών αναγκών.
Ταχεία Αντίδραση: Η πεμπτουσία των Ειδικών Δυνάμεων.
Η αποτελεσματικότητα των ειδικών δυνάμεων συνίσταται στο τρίπτυχο: αρτιότητα προσωπικού, εντατική εκπαίδευση και υψηλής ποιότητας οπλικά συστήματα και υλικά που θα τις επιτρέψουν παρά το μικρό τους μέγεθος να επιφέρουν ισχυρά πλήγματα στον εχθρό. Από την άλλη, ταχεία αντίδραση και Ειδικές Δυνάμεις είναι έννοιες αλληλένδετες όπου με την πρώτη εννοούμε την άμεση χρονική υλοποίηση στρατιωτικής διακλαδικής επιχείρησης με σκοπό την ανάληψη και εκπλήρωση αποστολής σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Ειδικά για την ελληνική περίπτωση, η ταχεία αντίδραση αφορά στην ικανότητα των φίλιων δυνάμεων να επανακτήσουν εθνικό απολεσθέν έδαφος ή να ενισχύσουν φίλιες δυνάμεις που είτε μάχονται είτε βρίσκονται σε συνθήκες υψηλής ετοιμότητας αν αναμονή εκδήλωσης εχθρικής ενέργειας.
Το σημείο κλειδί σε αυτές τις επιχειρήσεις είναι ο χρόνος υλοποίησης καθώς οι ενέργειες θα πρέπει να πρέπει να γίνουν πρώτου ο εχθρός συγκεντρώσει δυνάμεις και «θωρακίσει» την καταληφθείσα περιοχή σε σημείο ώστε να απαιτείται πλέον η εμπλοκή πολύ μεγαλύτερων δυνάμεων. Με αυτό τον τρόπο, η χρήση της ελάχιστης ικανής δύναμης αποφεύγει και την κλιμάκωση της κρίσης. Από την άλλη πλευρά, εάν πρόκειται για εχθρική επιχείρηση που λαμβάνει χώρα κατά την διάρκεια μιας ευρείας πολεμικής αντιπαράθεσης, σκοπός είναι η έγκαιρη επέμβαση ώστε αφενός να αποκατασταθεί το εθνικό έδαφος και αφετέρου να υλοποιηθεί επιχείρηση με ψυχολογικό αντίκτυπο προς τόνωση του ηθικού, συμπεριλαμβανομένου και του πληθυσμού της χώρας.
Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για επιχειρήσεις στις οποίες τον κύριο λόγο έχουν οι Ειδικές Δυνάμεις ενώ οι υπόλοιποι εμπλεκόμενοι υποστηρίζουν με μεταφορικά μέσα και οπλικά συστήματα. Οι υπόλοιποι κλάδοι μπορεί να είναι η Αεροπορία Στρατού με μέσα και βαρέα μεταφορικά και επιθετικά ελικόπτερα, το Πολεμικό Ναυτικό κυρίως με την διοίκηση Αμφίβιων Δυνάμεων αλλά και τις λοιπές Διοικήσεις με κύρια έμφαση σε αυτές των Ταχέων Σκαφών και Φρεγατών και τέλος η Πολεμική Αεροπορία.
Ειδικά στις Μοίρες αναχαίτισης και κρούσης θα ανατεθούν αποστολές εναέριας υπεροχής ή περιπολίας μάχης και εγγύς υποστήριξης ή ακόμη και αποστολές ναυτικής δεδομένου καθώς τα μαχητικά συνάδουν με την απαίτηση της άμεσης αντίδρασης. Η ΠΑ συμμετέχει επίσης με ελικόπτερα CSAR είτε για αεροδιακομιδές είτε για αποστολές «ανάκτησης προσωπικού» και έρευνας-διάσωσης μάχης. Με δεδομένο ότι οι επιχειρήσεις θα διεξάγονται σε μεγάλη εγγύτητα στα μικρασιατικά παράλια, είναι εύκολα αντιληπτό το υψηλό επίπεδο κινδύνου και δυσκολίας και κατ’ επέκταση η απαίτηση για διακλαδική συμμετοχή των καλύτερων μέσων και του ικανότερου προσωπικού με κύριο χαρακτηριστικό την άμεση χρονική εκπλήρωση της αποστολής.
Επίλεκτες δυνάμεις & δυνάμεις ειδικές επιχειρήσεων.
Επίλεκτες δυνάμεις & δυνάμεις ειδικές επιχειρήσεων Στο σημείο αυτό είναι σκόπιμο πριν προχωρήσουμε στην καταγραφή των μονάδων που συμμετέχουν στην ΔΔΕΕ, να αποσαφηνίσουμε τη διάκριση ανάμεσα επίλεκτες και δυνάμεις ειδικών επιχειρήσεων τις γνωστές Special Operations Forces κατά την επικρατούσα ΝΑΤΟική ορολογία. Στην διεθνή ορολογία ο όρος “ειδικές δυνάμεις” χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα πλήθος ετερόκλητων και συχνά άσχετων μεταξύ τους μονάδων με ένα ωστόσο κοινό χαρακτηριστικό: αυτό της κατοχής εκ μέρους τους ειδικών δεξιοτήτων. Αντιθέτως με τον όρο “επίλεκτες δυνάμεις” ορίζονται συνήθως μονάδες οι οποίες διαθέτουν ανώτερα επίπεδα εκπαίδευσης, φρονήματος και πειθαρχίας(συχνά δε και εξοπλισμού) σε σχέση με αυτά του “απλού” στρατού που μεταφράζεται θεωρητικά σε καλύτερη απόδοση στο πεδίο της μάχης ενώ συχνά διαθέτουν και συγκεκριμένη εξειδίκευση(πχ αεροκίνητες/αερομεταφερόμενες επιχειρήσεις, αμφίβιες επιχειρήσεις κτλ).
Η τελευταία δεν είναι απαραίτητη συνθήκη για τον χαρακτηρισμός μιας μονάδας ως “επίλεκτης” καθώς υπάρχουν συμβατοποιημένες μονάδες που εκτελούν παρόμοιες επιχειρήσεις δρώντας σαν αερομεταφερόμενο ή αμφίβιο πεζικό .Επίσης επίλεκτη μπορεί να είναι και μια μονάδα λόγου χάρη μηχανοκίνητου πεζικού(στον Γερμανικό στρατό επίλεκτη χαρακτηρίζεται μια συγκεκριμένη μηχανοκίνητη μεραρχία). Περαιτέρω διαχωρισμό έχουμε εντός των κόλπων των ειδικών δυνάμεων σε “συμβατικές” και σε “ειδικών επιχειρήσεων”. Οι τελευταίες αναλαμβάνουν άκρως ειδικές αποστολές δρώντας συνήθως σε μικρές ομάδες. Όσον αφορά τις πρώτες πρόκειται για κλασικές μονάδες τύπου commando με διττή φύση: αυτή του επίλεκτου ελαφρού πεζικού και αυτό της δύναμης ανορθόδοξου πολέμου. Όσον αφορά την ελληνική πραγματικότητα εδώ και δεκαετίες επικρατεί μια ασαφή και συγκεχυμένη εικόνα σχετικά με τον όρο “Ειδικές Δυνάμεις”. Υπάρχει η τάση να ομαδοποιούνται με αυτόν τον χαρακτηρισμό μονάδες με εντελώς διαφορετική φύση και επιχειρησιακό προσανατολισμό.
Αν θα θέλαμε να ξεδιαλύνουμε τα πράγματα θα έπρεπε να κάνουμε τους εξής διαχωρισμούς: Μονάδες όπως το ΕΤΑ, η ΔΥΚ και η 31η ΜΕΕΔ χαρακτηρίζονται ως “Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων”. Οι Δυνάμεις Καταδρομών- Πεζοναυτών αποτελούν μονάδες ανήκουν στην κατηγορία των επίλεκτων δυνάμεων. Η Ζ’ ΜΑΚ είναι μια περίεργη περίπτωση μονάδας και είναι δύσκολο να κατηγοριοποιηθεί αν δηλαδή πρόκειται για μονάδα ειδικών επιχειρήσεων, μονάδα commando ή απλώς μονάδα ταχείας αντίδρασης. Μάλλον συγκεντρώνει στοιχεία από όλες τις προαναφερθείσες κατηγορίες. Όσον αφορά τώρα την 32α Ταξιαρχία Πεζοναυτών και την 71η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία(που σημειωτέων δεν ανήκει στις χαρακτηρισμένες ως ειδικές δυνάμεις) πρόκειται για σχηματισμούς “ειδικού σκοπού” προορισμένες να εκτελέσουν αντίστοιχα το αμφίβιο και εναέριο σκέλος του ελιγμού του Ε.Σ.
Οι επίλεκτες ανήκουν στην ελίτ των στρατιωτικών δυνάμεων με την βασική διαφορά έναντι των δυνάμεων ειδικών επιχειρήσεων ότι δεν αναλαμβάνουν άκρως εξειδικευμένες αποστολές που απαιτούν εξολοκλήρου ειδική εκπαίδευση και κατάλληλα υλικά. Χαρακτηρίζονται όμως επίλεκτες καθώς το πρόγραμμα εκπαίδευσης είναι δυσκολότερο και πολύ πιο απαιτητικό από τον κύριο όγκο των μαχίμων δυνάμεων, όπως μιας μηχανοκίνητης ταξιαρχίας πεζικού. Έτσι για παράδειγμα η 71η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία ή η 5η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία Πεζικού είναι επίλεκτες δυνάμεις καθώς διαθέτουν σύγχρονο εξοπλισμό και πολύ καλή εκπαίδευση έναντι το μέσου όρου των άλλων δυνάμεων του ΕΣ, πλην όμως δεν μπορούν να εκτελέσουν εξειδικευμένες αποστολές όπως είναι η ελευθέρα πτώση. Η τελευταία απαιτεί ολοκληρωμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης προοριζόμενο για λίγους και εκλεκτούς, όπου η επιλογή τους γίνεται με τα «απόλυτα» κριτήρια σωματικών και ψυχικών αντοχών, έναντι των «αυστηρών» που ισχύουν για τις επίλεκτες μονάδες.
Δομή ελληνικών ειδικών δυνάμεων (ΕΕΔ)
Ο ΕΣ έχει στην δύναμη του τις ακόλουθες μονάδες:
- Την 1η Ταξιαρχία Καταδρομών Αλεξιπτωτιστών με έδρα την Ρεντίνα , Μοίρες Καταδρομών στην Βόρεια Ελλάδα (Β’ στην Νάουσα, Δ’ στην Ρεντίνα και την Ε’ στην Δράμα), καθώς και Μοίρες Αλεξιπτωτιστών την Κρήτη (Μάλεμε, 1η ΜΑΛ) και Αττική (Ασπρόπυργος, 2η ΜΑΛ). Τόσο οι Μοίρες Καταδρομών όσο και οι Μοίρες Αλεξιπτωτιστών είναι μεγέθους Τάγματος.
- Την 32α Ταξιαρχία Πεζοναυτών με έδρα τον Βόλο που περιλαμβάνει τα 505 και 521 Τάγματα στον Βόλο και 575 στην Αυλώνα, το 32ο Τάγμα Υποστηρίξεως στον Βόλο την 32η Ίλη Μέσων Αρμάτων, την 32α Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού, τον 32ο Λόχο Διαβιβάσεων και τον 32ο Λόχο Μηχανικού.
- Την 13η Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων που περιλαμβάνει το Ειδικό Τμήμα Αλεξιπτωτιστών στον Ασπρόπυργο, την Ζ’ Μοίρα Αμφίβιων Καταδρομών στην Νέα Πέραμο Αττικής και Αμφίβιες Μοίρες Καταδρομών ή Ειδικά Τάγματα Εθνοφυλακής. Όλες οι παραπάνω δυνάμεις είναι μεγέθους Ταξιαρχίας και υπάγονται στην 1η Μεραρχία Πεζικού.
- ΔΔΔΕ: Η αιχμή του δόρατος Την ΔΔΕΕ συγκροτούν οι τέσσερις βασικές μονάδες ειδικών επιχειρήσεων: η Διοίκηση Υποβρυχίων Καταστροφών, η 31η Μοίρα Επιχειρήσεων Έρευνας Διάσωσης, το Ειδικό Τμήμα Αλεξιπτωτιστών και η Ζ’ Μοίρα Αμφίβιων Καταδρομών.
Η 31η Μοίρα Επιχειρήσεων Έρευνας Διάσωσης βρίσκεται στην 112 ΠΜ, στην Ελευσίνα με αντικείμενα την Έρευνα & Διάσωση, Έρευνα & Διάσωση Μάχης και τις Ειδικές Επιχειρήσεις. Κάτω από τον διοικητή και τον αξιωματικό επιχειρήσεων, βρίσκονται οι διοικητές Α & Β Σμήνους στα οποία είναι ενταγμένες οι Ομάδες Ειδικών Επιχειρήσεων.
Η αξία της Διακλαδικής Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων.
Το θεμελιώδες ερώτημα που καλούμαστε να απαντήσουμε είναι τι πρόσφερε πρακτικά η ΔΔΕΕ στο ελληνικό αμυντικό σχεδιασμό. Πρώτα αναγνωρίστηκε η αξία και ο ρόλος των ειδικών δυνάμεων και ως εκ τούτου αναβαθμιστήκαν τουλάχιστον σε στρατηγικό και επιτελικό επίπεδο. Η ΔΔΕΕ είναι κάτι που θα έπρεπε να είχε γίνε δεκαετίες πριν όπως συμβαίνει σε όλους τους προηγμένους στρατούς ανά τον κόσμο. Πολιτική και στρατιωτική ηγεσία αναγνωρίζουν λοιπόν την αξία των ειδικών δυνάμεων και αυτό είναι κάτι ενθαρρυντικό. Πιο συγκεκριμένα η ΔΔΕΕ προσέφερε τα ακόλουθα ως πιο στοχευμένες και αναλυτικές παρατηρήσεις εκ μέρους μας:
- Ενότητα Διοίκησης. Πλέον κάτω από μια κοινή στέγη θα ασκείται τόσο το τακτικό- επιχειρησιακό επίπεδο σχεδιασμού και συντονισμού επιχειρήσεων όσο και θέματα διοικητικής μέριμνας και φροντίδας του προσωπικού. Διακλαδικό πνεύμα. Στην ΔΔΕΕ συνυπάρχουν τέσσερις μονάδες στρατηγικής αξίας εκ των οποίων Ζ’ ΜΑΚ και ΕΤΑ από πλευράς Ε.Σ, 31 ΜΕΕΔ από πλευράς Π.Α και τέλος η θρυλική ΔΥΚ από το Π.Ν. Με άλλα λόγια, μονάδες με διαφορετική επιχειρησιακή φιλοσοφία ενώνουν τις δυνάμεις τους συγκροτώντας την αιχμή του δόρατος για τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. Επί της ουσίας πλέον καλλιεργείται το πνεύμα της διακλαδικότητας, παραμερίζονται οι όποιες διαφορές και υπάρχει κοινή προσήλωση στην οποιαδήποτε αποστολή τους ανατεθεί.
- Άρτιο συντονισμό. Η πεμπτουσία των ειδικών επιχειρήσεων. Ο Συντονισμός. Συγκροτείται πλέον ένα πλέγμα συντονισμού και δύναται η δυνατότητα η μια μονάδα μέσω συνδέσμων στην άλλη να επικοινωνεί και να γνωρίζει ανά πάσα ώρα και στιγμή την επιχειρησιακή κατάσταση που βιώνει. Μένει να βελτιωθούν τα τεχνικά μέσα επικοινωνιών και να συσταθεί ένα κοινό δίκτυο διοίκησης και ελέγχου ή ακόμα καλύτερα C4 ISTAR (intelligence, surveillance, target acquisition, and reconnaissance) ήτοι διοίκησης, ελέγχου, επικοινωνιών, πληροφοριών, επιτήρησης, κατάδειξης στόχων και αναγνώρισης.
- Διαμόρφωση ολοκληρωμένου δόγματος επιχειρήσεων. Ολοκληρωμένο δόγμα επιχειρήσεων συνεπάγεται βελτίωση των δυνατοτήτων εκτέλεσης ειδικών επιχειρήσεων αφού μέσω της ΔΔΕΕ οι μονάδες δύναται να εκτελούν σύνθετες αποστολές ακόμα και σύνθεση με μέλη μεταξύ αυτών. Σε άλλη περίπτωση που ανατεθεί αποστολή σε μια μονάδα μπορεί αυτή την εκτελεί και οι υπόλοιπες να την υποστηρίζουν.
- Βέλτιστος επιχειρησιακός σχεδιασμός. Τέσσερις μονάδες ενώνουν τις γνώσεις τους, ενώνουν την εμπειρία τους. Κατακόρυφα κατ’ αυτόν τον τρόπο αναβαθμίζεται το επίπεδο της εκπαίδευσης άρα και της αποτελεσματικότητας την ώρα της μάχης. Ο επιχειρησιακός σχεδιασμός τους αναπροσαρμόζεται αφού πλέον ο αρχιστράτηγος των επιχειρήσεων μέσα από μια δεξαμενή εκλεκτών μονάδων και στελεχών κατ’ επέκταση επιλέγει τους καταλληλότερους. Επιπροσθέτως, ο επιχειρησιακός σχεδιασμός τροποποιείται κατά τέτοιον τρόπο ώστε να εξυπηρετεί αρτιότερα και αποτελεσματικότερα τον ρόλο των ειδικών δυνάμεων αφού μέσα από μεθοδική εκπαίδευση διαπιστώνονται τυχόν ατέλειες.
- Επαύξησης της δυνατότητας χρήσης τους ως εργαλείο εξωτερικής πολιτικής. Η Ελλάδα πλέον και συγκεκριμένα το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας έχει τον κρυφό άσσο που θα ήθελε για την εκπλήρωση των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας στα καυτά μέτωπα κατά της τρομοκρατίας. Είναι επιτακτική η ανάγκη η Ελλάδα να συμμετέχει ενεργά στις αποστολές κατά της διεθνούς τρομοκρατίας όπως κάνουν άλλες Ευρωπαϊκές χώρες όπως είναι η Πολωνία ή η Ολλανδία. Και αυτό γιατί έχουμε να κερδίσουμε πολλά; Και αυτά είναι τα διεθνή ανταλλάγματα, η εμπειρία, τα διδάγματα και κατ’ επέκταση η βελτίωση του επιπέδου μαχητικής ικανότητας των μονάδων. Σκεφθείτε πόσο ωφέλιμο θα ήταν για την χώρα μας δεδομένου του διεθνούς ναυτιλιακού κύρους να αναλάμβανε μια αποστολή καταστολής της πειρατείας στα πλαίσια του ΝΑΤΟ εναντίων των Σομαλών πειρατών. Είναι επιτακτική η ανάγκη η Ελλάδα να σηκώσει την σημαία του ΝΑΤΟ και της ΕΕ σε θέματα καταπολέμησης της διεθνούς τρομοκρατίας και ειδικά σε περιοχές εγγύς της πατρίδας μας. Η ΔΔΕΕ θα αποτελέσει τον βασικό πυλώνα ώστε να στηριχθεί μια τέτοια προσπάθεια με τον ενδεδειγμένο σχεδιασμό.
Το άρθρο συνεχίζεται στο 2ο μέρος με θέμα η στρατηγική αξία των ειδικών δυνάμεων, η υφιστάμενη υλικοτεχνική υποδομή και οι προτάσεις για βελτίωση του εξοπλισμού.
defencenews ΤΟ ΕΙΔΑΜΕ ΕΔΩ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου