Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2015

Μυκηναϊκή κατασκευαστική τέχνη για την μαγειρική


http://3.bp.blogspot.com/-7ugDGX6Qmig/Vi5XR0yt_LI/AAAAAAAAx6Y/Kls-14V5Deo/s1600/%25CF%2586%25CE%25BF%25CF%2581%25CE%25B7%25CF%2584%25CE%25B7%2B%25CF%2588%25CE%25B7%25CF%2583%25CF%2584%25CE%25B1%25CF%2581%25CE%25B9%25CE%25B1.jpgΟΙ  ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΗΝ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ  ΕΙΧΑΝ  ΜΑΓΕΙΡΕΣ ,ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ,  ΕΦΤΙΑΧΝΑΝ ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΧΥΤΡΕΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΟΛΛΗΤΙΚΑ ΣΚΕΥΗ ΕΙΧΑΝ ΜΕΤΑΦΕΡΟΜΕΝΕΣ ΕΣΧΑΡΕΣ ΓΙΑ ΨΗΣΙΜΟ  ΚΡΕΑΤΟΣ  Ή ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕ ΟΒΕΛΟΥΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΟΠΩΣ ΑΡΥΤΑΙΝΕΣ , ΗΘΜΟΥΣ (ΣΟΥΡΩΤΗΡΙΑ) ΧΡΗΣΙΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΛΕΚΤΗ ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΤΟΥΣ .

Πειράματα  μαγειρικής δείχνουν ότι οι μυκηναϊκοί δίσκοι για σουβλάκι  ήταν ένα φορητό μαγειρικό σκεύος που χρησίμευε για σκεύος για μαγείρεμα στο ύπαιθρο ή αλλού  . Φωτ: Julie Hruby

 Οι αρχαίοι Έλληνες Μυκηναίοι είχαν φήμη ως τεχνίτες αλλά και οικοδόμοι κατασκευαστές παλατιών αλλά και πολεμιστές, αλλά ήταν επίσης και αρκετά εξελιγμένοι μάγειρες. Περισσότερο από 3.000 χρόνια πριν, χρησιμοποιούσαν φορητές ψηστιέρες ,δίσκους-εσχάρες για να κάνουν σουβλάκια αλλά  κατασκεύαζαν και αντικολλητικές γάστρες-τηγάνια για να φτιάξουν ψωμί, όπως δείχνουν νέα πειράματα και έρευνες για τον τρόπο που  μαγείρευαν οι Έλληνες την αρχαιότητα .

Μαγειρικά σκεύη μυκηναϊκής περιόδου .Στα τηγάνια ,το ένα με υποπόδιο, βλέπουμε τις μικρές αντικολλητικές καμπυλότητες που δημιουργούσαν -Αρχ Μουσείο Ναυπλίου 
Ο Ελληνικός « Μυκηναϊκός » αυτός πολιτισμός, ο οποίος ήταν το σκηνικό για τα ποιήματα του Ομήρου "Οδύσσεια" και "Ιλιάδα", άνθισε στην Ελλάδα κατά την ύστερη Εποχή του Χαλκού περίπου από  το 1700 π. Χ. μέχρι που αυτή η κοινωνία μυστηριωδώς

κατέρρευσε γύρω στο 1200-1100 π. Χ.
Οι Μυκηναίοι άφησαν πίσω τους καταπληκτικά παλάτια και κατεργασία του  χρυσού υψηλής καλλιτεχνικής ποιότητας κυρίως μέσα σε  τάφους , σε μέρη όπως στην Πύλο και τις Μυκήνες.
 Όμως σε αυτά τα μέρη, οι αρχαιολόγοι βρήκαν επίσης μερικά λιγότερο λαμπερά αντικείμενα, που κατασκευάζονταν από άργιλο όπως σκεύη ψησίματος για σουβλάκι ψηστιέρες αλλά και  γάστρες ,[ή γάστρα =δοχείο με κοιλιά (γαστήρ = κοιλιά)]. τηγάνια  .

Η καθ.  Julie Hruby με ευρήματα από την Πύλο 
Δεν ήταν σαφές πώς χρησιμοποιήθηκαν αυτά τα δύο είδη μαγειρικών σκευών ,δήλωσε η Julie Hruby  Επίκουρη Καθηγήτρια Κλασικών Σπουδών στο πανεπιστήμιο Dartmouth παρουσιάζοντας την έρευνά  στο Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Αμερικής

Χύτρα ταχύτητας 2.700 ετών .Ένας από τους συνολικά 5 πύραυνους που ήρθαν στο φως σε νεκροταφείο της Αξιούπολης Κιλκίς


Κρατευτές που ενθυλακώνουν ξύλινα σουβλιά (οβελοί) για σουβλάκι -Θήρα 17ος αι π.Χ.  Και την «μινωϊκή » περίοδο   χρησιμοποιούσαν μεταφερόμενα BBQ...

"Δεν έχουμε καμία από τις συνταγές τους ," λέει  η Hruby «Αυτό που χρειάζεται όμως να γνωρίζουμε είναι από δισκία με γραμμική Β γραφή που μιλούν για διατάξεις και διαδικασίες αλλά και για τις γιορτές τους , έτσι έχουμε κάποια ιδέα για το ποια είναι τα συστατικά που θα μπορούσαν να έχουν για να μαγειρεύουν, αλλά όσον αφορά την κατανόηση πώς οι άνθρωποι μαγείρευαν τότε , τα  σκεύη αυτά που έχουμε  είναι πραγματικά το καλύτερο στοίχημά μας.για να μπορέσουμε να μάθουμε για την μαγειρική τους  "





Ιδεογράμματα της Γραμμικής Β γραφής που.συμβολίζουν διάφορα αρωματικά φυτά.Κορίανδρος, σουσάμι, κύμινο, σέλινο και άνηθο

Οι δίσκοι για σουβλάκι ήταν ορθογώνια κεραμικά σκεύη , εσχάρες δίσκοι ,που τοποθετούνται σε διαμήκεις ένθεν και ένθεν εγκοπές επάνω τους  σουβλάκια κρέατος,πιθανά και λαχανικών. Οι επιστήμονες δεν ήταν σίγουροι αν αυτοί οι δίσκοι οι ψηστιέρες δηλαδή ,θα έχουν τοποθετηθεί κατά την χρήση απ 'ευθείας πάνω από μια φωτιά, για να πιάσει το λίπος από τα σταλάγματα κρέατος , ή εάν τα σκεύη  θα κρατούσαν εσωτερικά κάρβουνα σαν ένα φορητό σημερινό BBQ (μπάρμπεκιου) .

Απόλυτα χρήσιμο και μέσα σ΄ ένα πλοίο σε μακρινά ταξίδια  ή σε γενικά μεγάλες διαδρομές κάτι κοινό για την εποχή,τα υποπόδια που έχει η εσχάρα δεν αφήνει την επαφή με το ξύλο του σκάφους και έτσι το καθιστά χρηστικό μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον εν πλω  .
Ψηστιέρα κρητομυκηναϊκής περιόδου που βρέθηκε στην Πελοπόννησο .
Πιθανά θήκες για τοποθέτηση άδειων σουβλιών (οβελοί) για
επαναχρησιμοποίηση τους 

 Επίσης τα άλλα ,τα στρογγυλά σκεύη οι γάστρες -τηγάνια , εν τω μεταξύ, έχουν μία λεία πλευρά και μία πλευρά καλυμμένη με μικροσκοπικές οπές και κοιλότητες, και οι αρχαιολόγοι έχουν αναρωτηθεί  ποια πλευρά θα πρέπει να είχαν στραμμένη προς τα επάνω κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος.


ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΟ ΠΟΛΥ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΑ ΕΙΧΑΝ ΗΘΜΟΥΣ (ΣΟΥΡΩΤΗΡΙΑ) 

Μινωικός ηθμός (σουρωτήρι) με γραπτό γραμμικό διάκοσμο, που προσαρμοζόταν πιθανότατα σε στόμιο προχυτικού αγγείου. Μοναδικός τύπος ηθμού με διακόσμηση ρυθμού Κουμάσας. Πρωτομινωική ΙΙ περίοδος, 3000-2300 π.Χ. Μέγιστο Ύψ. 0,065 μ., μήκ. 0,14 μ

Θραύσματα αγγείων με τρύπες υπάρχουν ήδη κατά τη Νεότερη Νεολιθική Ι, αλλά πραγματικά σκεύη με τοιχώματα εντελώς διάτρητα δεν εμφανίζονται παρά στη Νεότερη Νεολιθική ΙΙ. Αν και αναφέρονται συνήθως με τον ουδέτερο όρο « σουρωτήρια » (« ηθμοί », στη γλώσσα των ειδικών), ερμηνεύονται συχνά ως στραγγιστήρια τυριού, δηλαδή σκεύη προορισμένα για την αποστράγγιση του γάλακτος και την προετοιμασία του τυριού, και συνδέονται ως εκ τούτου με μια αύξηση της χρήσης των γαλακτοκομικών σε αυτή την περίοδο. Αλλά οι αναλύσεις των οργανικών καταλοίπων που έγιναν μέχρι τώρα στο Ντικιλί Τας δείχνουν ένα εντελώς διαφορετικό περιεχόμενο: το κερί μέλισσας. Επομένως, είναι πιθανό ότι αυτά τα αντικείμενα χρησιμοποιούνταν για την συγκέντρωση του μελιού, ή απλά καλύπτονταν με κερί πριν χρησιμοποιηθούν για το στράγγισμα άλλων ουσιών.



ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ

Τα πρωτότυπα σκεύη από όπου φτιάχτηκαν τα αντίγραφα


Για την επίλυση αυτών των μυκηναϊκών μυστήριων της μαγειρικής, η καθ. Hruby και η κεραμίστρια Connie Podleski, του Όρεγκον College of Art έφτιαξαν με άργιλο σκεύη που να μιμούνται τα πήλινα μυκηναϊκά και δημιούργησαν δύο τηγάνια και δύο δίσκους για σουβλάκι στο αρχαίο ύφος. Από ένα  χονδροειδές αντίγραφο  και  προσπάθησαν να μαγειρέψουν στο μεν το κρέας και στο άλλο ψωμί.

Ερευνητές εξέτασαν δύο πιθανούς τρόπους με αυτά τα σκεύη της μυκηναϊκής κεραμικής που  θα μπορούσαν να είχαν χρησιμοποιηθεί για να μαγειρέψουν το κρέας. . Η μία η δεξιά θέση παρήγαγε τα καλύτερα αποτελέσματα Φωτ: Julie Hruby
Η Hruby και η Podleski διαπίστωσαν ότι ο δίσκος ,το σκεύος  για το σουβλάκι ήταν πολύ παχύ για να μεταφέρει τη θερμότητα επάνω στο κρέας όταν τοποθετείται αυτός πάνω από ένα λάκκο φωτιάς, με μη  λειτουργικό αποτέλεσμα  ,ενώ  τοποθετώντας τα κάρβουνα στο εσωτερικό του δίσκου ήταν μια πολύ πιο αποτελεσματική μέθοδος μαγειρέματος.

Εσχάρες ρεπλίκες που έγιναν από την καθηγήτρια Julie Hruby στο Dartmouth και μία φοιτήτρια έχει εναποθέσει σκεύη στα κάρβουνα σε ένα λάκκο με φωτιά το ένα και στο άλλο τοποθέτησε μέσα στην εσχάρα κάρβουνα Δεν είναι ακόμα σαφές τι είδους πηγή καυσίμου - ξύλο ή κάτι άλλο - θα μπορούσε να έχει χρησιμοποιηθεί .

"Θα πρέπει πιθανώς να οραματιζόμαστε πως αυτές οι φορητές συσκευές μαγειρικής - ίσως να έχουν χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια ενός  Μυκηναϊκού " Πικ-νικ", δηλώνει η Julie Hruby.


Φυσικά θα ήταν απόλυτα χρήσιμο και μέσα σ΄ ένα πλοίο σε μακρινά ταξίδια  ή σε γενικά μεγάλες διαδρομές κάτι κοινό για την εποχή,τα υποπόδια που έχει η εσχάρα δεν αφήνει την επαφή με το ξύλο του σκάφους και έτσι το καθιστά χρηστικό μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον .

Σκεύος ψησίματος από άργιλο από τον μυκηναϊκό κόσμο έχει συχνά μία πλευρά με μερικές διατρήσεις και την άλλη  πλευρά γυαλισμένη. Η πλευρά με τις οπές έχει αποδειχθεί ότι είναι πιο αποτελεσματική στη μαγειρική ιδίως στο ψωμί όταν οι ερευνητές παρήγαγαν αντίγραφο ψησίματος και τα δοκίμασαν πάνω στην φωτιά και στα κάρβουνα . Φωτ.: καθ.Julie Hruby
Όσο για τις γάστρες τηγάνια, το ψωμί ήταν πιο πιθανό να κολλήσει όταν μαγειρεύονται στην ομαλή πλευρά της γάστρας-τηγανιού  [γάστρα=τ δοχείο με κοιλιά (γαστήρ=κοιλιά)].

Μυκηναϊκή περίοδος τηγάνι ψησίματος Αρ.Μουσ.Ναυπλίου 
Ωστόσο,οι οπές,οι διάσπαρτες μικρές κοιλότητες δηλαδή, φαίνεται να είναι μια  αρχαία αντικολλητική  τεχνολογία, διασφαλίζοντας, ότι το έλαιο  θα απλωθεί αρκετά ομοιόμορφα πάνω στο σκεύος.


Οι ταπεινές γάστρες και άλλα μαγειρικά σκεύη  συχνά παραβλέπονται, ή ακόμα  τις άφηναν έξω από την αρχαιολογική μελέτη , κατά τη διάρκεια ανασκαφών σε πρώιμες μυκηναϊκές θέσεις στον 20ο αιώνα, αλλά οι ερευνητές σήμερα έχουν αρχίσει να αποδίδουν μεγαλύτερη προσοχή σε αυτά τα σκεύη  για να συμπληρώσουν  μια πλήρη εικόνα του αρχαίου τρόπου ζωής.

Η Julie Hruby επικ. καθηγήτρια Κλασικών Σπουδών στο Dartmouth, παρουσιάζει ένα δείγμα εδάφους από το παλάτι του Νέστορα που περιέχει κάρβουνο για μαγείρεμα . Οι αποθήκες τροφίμων (Δωμάτια 18-22) από το παλάτι του Νέστορα στην Πύλο παρέχει μια ιδανική ευκαιρία να μελετήσει τους τρόπους με τους οποίους οι ίδιοι οι Μυκηναίοι κατατάσσουν την  αγγειοπλαστική τους. Βρέθηκαν 3000 κύλικες 1000 κούπες, 1000 μικρότερες κούπες .Αυτό συμβαίνει επειδή το υλικό είναι πλούσιο και ποικίλο, καλά διατηρημένο, σε μεγάλο βαθμό 



Η ΑΡΧΟΥΣΑ ΜΥΚΗΝΑΪΚΉ ΤΆΞΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ  ΕΊΧΕ "ΣΕΦ"


Μυκηναϊκό -μινυακό μονόωτο ηθμητό κύπελλο  -κτέρισμα περιοχή  Ρουτση Πυλία

Όσο για το ποιος χρησιμοποιούσε τους δίσκους για  σουβλάκι ,εσχάρες γάστρες τηγάνια , η καθ.Hruby λέει ότι ήταν πιθανό ότι υπήρχε ένας σεφ  για να μαγειρεύει για τη μυκηναϊκή άρχουσα τάξη.

Ένα ιδεόγραμμα αγγείου της Γραμμικής Β  (-Ρ. Olivier; Τμήμα Κλασικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο του Cincinnati).Τα ιδεογράμματα , τα ονόματα και οι περιγραφές για τις  πινακίδες της Γραμμικής Β από την Πύλο αναφέρουν ποια χαρακτηριστικά χρησιμοποιήθηκαν από τους Μυκηναίους στη διαφοροποίηση των τύπων κεραμικής και τη σχετική σημασία των παραγόντων αυτών.

"Έρχονται από την ελίτ των κοινωνικών δομών, αλλά πολύ αμφιβάλλω ότι οι ελίτ έκαναν οι ίδιοι  το μαγείρεμα," είπε η  Hruby «Υπάρχουν μάγειρες που αναφέρονται στην Γραμμική Β  και είναι ένα ρεκόρ παλαιότητας ενός επαγγέλματος  για αυτούς ,γι 'αυτό θα πρέπει να οραματιζόμαστε επαγγελματίες μάγειρες  να χρησιμοποιούν αυτά τα σκεύη ."

Μυκηναϊκό σκεύος γάστρας φούρνου 

Το αποτέλεσμα, είπε η καθ. Hruby, είναι ότι, ενώ οι Μυκηναίοι είχαν θεωρηθεί ότι έχουν λιγότερο σύνθετη και προηγμένη κουζίνα από εκείνη του Μίνωα στην Κρήτη, τα ευρήματά τους έχουν αποδείξει ότι Μυκηναίοι είχαν μια εξελιγμένη τεχνολογία, περισσότερο από ό, τι νομίζαμε  "Τα ευρήματά τους δείχνουν επίσης τις ταξικές διαφορές, ιδίως στην περίπτωση των ψησταριών για  σουβλάκι. "Η Ελίτ είχε ,τον τρόπο  μαγειρέματος  και το φαγητό με τρόπο διαφορετικό από τις άλλες τάξεις," .

Τριποδική χύτρα μυκηναϊκής περιόδου .Κατ'εξοχήν σκεύος για μαγείρεμα 

Ενώ οι αρχαίοι Έλληνες μάλλον δεν βασίζονται σε ορισμένες βάσεις τροφών που έχουμε τώρα, όπως το γάλα από αγελάδες, είχαν όμως μια ποικίλη διατροφή, τρώγοντας, ελάφια, κυνήγι ,τα αυγά, το βόειο κρέας, κατσικίσιο, χοίρους, πρόβατα, τα ψάρια και τα διάφορα πουλερικά, αν και δεν είναι μέσα σε αυτά το κοτόπουλο.

13ος αι. π.Χ. Μεγάλη αρύταινα. Λαβή κατακόρυφος, ταινιοειδης, λοξή, με οπή ανάρτησης. κοίλη βάση. Ανάκτορο Νέστορος, δωμάτιο 60

Έτρωγαν επίσης μαλάκια, τυρί, μέλι, γλεύκους σταφυλιών και πολλά δημητριακά, συμπεριλαμβανομένων κριθάρι, σιτάρι, φακές, κεχρί, βρώμη, όλυρα ( αγριοσίταρο ή σπέλτα, Ζειά, βρίζα ,ερυσιβώδης όλυρα ) και όσπρια όπως οι φακές και τα ρεβίθια.

Μυκηναϊκό μαρμάρινο μαγειρικό γουδί αλλά και στίφτης υγρών  
 Έπιναν κρασί και πιθανά ζύθο .Επίσης οι αστικές ελίτ έτειναν να έχουν μια πιο θρεπτική διατροφή από τους αγρότες.


ΑΠΟΔΟΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ κ.Julie Hruby
 ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝΑ 

Δεν υπάρχουν σχόλια: