Κώστας Βενιζέλος
Οι
γενιές αλλάζουν και ένας νέος τρόπος αντίδρασης αναπτύσσεται. Στην
Κύπρο η μόνιμη έπαλξη είναι ο… καναπές και μεθοδολογία το πληκτρολόγιο
του υπολογιστή, του τηλεφώνου.
Είναι προφανές πως μπορεί κανείς να κατονομάσει εκείνον που φέρει την ευθύνη για μια σειρά ζητήματα που ενοχλούν, επηρεάζουν στην καθημερινότητα και να ξοφλήσει με τις υποχρεώσεις του για να βυθιστεί περισσότερο στον καναπέ του. Η… αντίσταση έχει και τη βολική της διάσταση, αυτή που αναλώνεται στο εκτονωτήριο των μέσων μαζικής δικτύωσης.
Δεν ήταν πάντα έτσι η στάση των πολιτών αυτής της χώρας η ίδια.
Εάν κανείς οριοθετούσε την αλλαγή στάσης και νοοτροπιών θα το καθόριζε χρονικά το 1974. Δεν είναι γιατί οι πολίτες αποδέχθηκαν το μοιραίο, την καταστροφή, ούτε επειδή ήταν άλλες προτεραιότητες, όπως της επιβίωσης.
Ήταν περισσότερο η απογοήτευση, η προδοσία. Δημιούργησε ένα βαθύ ρήγμα στην εμπιστοσύνη. Ένας ολόκληρος κόσμος κατέρρευσε.
Οι έρευνες κοινής γνώμης των πρώτων χρόνων μετά την εισβολή έδειξαν αποφασιστικότητα για ανατροπή των κατοχικών δεδομένων με κάθε τρόπο. Αυτό βαθμηδόν ξεθώριασε, σχεδόν έσβησε.
Κι αυτό γιατί η συνέχεια ήταν μεν προβλεπτή δεν έπρεπε, όμως, να ήταν εκείνη που θα υιοθετείτο. Γιατί τα παθήματα δεν έγιναν μαθήματα. Το σύστημα συνέχισε στο ίδιο τέμπο. Ως να μην είχαν αλλάξει τα πάντα στη χώρα…
Το κράτος λειτούργησε και μετά την εισβολή, όπως και στα προπολεμικά χρόνια της ανεξαρτησίας, με όρους πελατειακής σχέσης. Καπετανάτα που εξελίχθηκαν σε μικρά ή μεγάλα φέουδα. Βόλεμα και ενίσχυση του προσωπικού ταμείου. Το σύστημα και όταν ακόμη παραπαίει κρατιέται μέσα από τον πελατειακό του χαρακτήρα και της επικράτησης της αναξιοκρατίας. Και σε αυτό ελέγχονται και οι πολίτες, που δεν αντιδρούσαν και δεν αντιδρούν. Ίσως προσβλέπουν και στη δική τους αξιοποίηση. Τα «κανάλια» είναι γνωστά, τα προσόντα επίσης. Είναι άλλωστε γνωστό, επιβεβαιωμένο στην πράξη πως οι «άριστοι των αρίστων» δεν έχουν να κάνουν με τις πραγματικές επιδόσεις αλλά με το πόσες ψήφους μπορούν να κουβαλήσουν.
Την ίδια ώρα, το πάρε-δώσε κατεστημένων και θεσμών αποτελεί διαχρονικό ιό που υπονομεύει τη δημοκρατία, ενισχύει την αδικία.
Σε μια κοινωνία που οι αντιδράσεις, πάλιν όμως με παθητική αντίσταση, αφορούν στο άδικο πέναλτι που δόθηκε υπέρ ή εναντίον της ομαδάρας, η κάρτα οπαδού, η πορεία για να αλλάξουν παθογένειες είναι αδιέξοδη. Κατ΄ επιλογή.
Δεν είναι τυχαίο:
Έγινε συνήθειο η κατοχή, ιδιοκτήτες συναγελάζονται με τους σφετεριστές των περιουσιών τους, κινδυνεύουμε να χάσουμε την Κυπριακή Δημοκρατία, το χαλούμι. Χάνουμε τη φήμη μας ως κράτος επειδή πωλούνται διαβατήρια έναντι «επένδυσης», αλόγιστα, χωρίς έλεγχο. Όπως ήταν η σημαία ευκαιρίας, τώρα η νέα εκδοχή είναι τα διαβατήρια ευκαιρίας.
Το χρήμα πάνω από όλα και από όλους.
Κατάσκοποι δρουν ανενόχλητα. Τόσο πολύ που οι ιδιοκτήτες του βαν διαφήμιζαν τη λειτουργία του. Τι να τους κάνουν άλλωστε; Γνωρίζουν προφανώς τι έγινε στο παρελθόν σε παρόμοιες περιπτώσεις.
Ακούγεται συχνά- πυκνά πως «το πολιτικό σύστημα δεν έχει υπόθεση», απορρίπτεται καθολικά. Αυτή είναι η λύση; Η πλήρης απαξίωση; Είναι μεν δικαιολογημένη η αντίδραση, η απαξίωση, πλην όμως είναι και η εύκολη οδός. Είναι το άλλοθι για να μην υπάρξει αντίδραση, ενεργή εμπλοκή στο κοινωνικό γίγνεσθαι.
Τα φαινόμενα που διαχρονικά παρακολουθούμε, που αποτελούν μέρος του συστήματος είτε υποβαθμίζονται είτε προσπερνιούνται για να μην τα «αγγίξουν». Γι’ αυτό και αναπαράγονται διαχρονικές στρεβλώσεις και παθογένειες. Γι αυτό και δεν εξυπηρετεί κανένα από τους πρωταγωνιστές να υπάρξει αλλαγή.
Η μη αντίδραση έχει εξήγηση. Αυτοί που δεν αντιδρούν δεν έχουν λόγο ούτε και διά του πληκτρολογίου να διαμαρτύρονται. Έχουν αυτό που τους αξίζει. ΤΟ ΕΙΔΑΜΕ ΕΔΩ
Είναι προφανές πως μπορεί κανείς να κατονομάσει εκείνον που φέρει την ευθύνη για μια σειρά ζητήματα που ενοχλούν, επηρεάζουν στην καθημερινότητα και να ξοφλήσει με τις υποχρεώσεις του για να βυθιστεί περισσότερο στον καναπέ του. Η… αντίσταση έχει και τη βολική της διάσταση, αυτή που αναλώνεται στο εκτονωτήριο των μέσων μαζικής δικτύωσης.
Δεν ήταν πάντα έτσι η στάση των πολιτών αυτής της χώρας η ίδια.
Εάν κανείς οριοθετούσε την αλλαγή στάσης και νοοτροπιών θα το καθόριζε χρονικά το 1974. Δεν είναι γιατί οι πολίτες αποδέχθηκαν το μοιραίο, την καταστροφή, ούτε επειδή ήταν άλλες προτεραιότητες, όπως της επιβίωσης.
Ήταν περισσότερο η απογοήτευση, η προδοσία. Δημιούργησε ένα βαθύ ρήγμα στην εμπιστοσύνη. Ένας ολόκληρος κόσμος κατέρρευσε.
Οι έρευνες κοινής γνώμης των πρώτων χρόνων μετά την εισβολή έδειξαν αποφασιστικότητα για ανατροπή των κατοχικών δεδομένων με κάθε τρόπο. Αυτό βαθμηδόν ξεθώριασε, σχεδόν έσβησε.
Κι αυτό γιατί η συνέχεια ήταν μεν προβλεπτή δεν έπρεπε, όμως, να ήταν εκείνη που θα υιοθετείτο. Γιατί τα παθήματα δεν έγιναν μαθήματα. Το σύστημα συνέχισε στο ίδιο τέμπο. Ως να μην είχαν αλλάξει τα πάντα στη χώρα…
Το κράτος λειτούργησε και μετά την εισβολή, όπως και στα προπολεμικά χρόνια της ανεξαρτησίας, με όρους πελατειακής σχέσης. Καπετανάτα που εξελίχθηκαν σε μικρά ή μεγάλα φέουδα. Βόλεμα και ενίσχυση του προσωπικού ταμείου. Το σύστημα και όταν ακόμη παραπαίει κρατιέται μέσα από τον πελατειακό του χαρακτήρα και της επικράτησης της αναξιοκρατίας. Και σε αυτό ελέγχονται και οι πολίτες, που δεν αντιδρούσαν και δεν αντιδρούν. Ίσως προσβλέπουν και στη δική τους αξιοποίηση. Τα «κανάλια» είναι γνωστά, τα προσόντα επίσης. Είναι άλλωστε γνωστό, επιβεβαιωμένο στην πράξη πως οι «άριστοι των αρίστων» δεν έχουν να κάνουν με τις πραγματικές επιδόσεις αλλά με το πόσες ψήφους μπορούν να κουβαλήσουν.
Την ίδια ώρα, το πάρε-δώσε κατεστημένων και θεσμών αποτελεί διαχρονικό ιό που υπονομεύει τη δημοκρατία, ενισχύει την αδικία.
Σε μια κοινωνία που οι αντιδράσεις, πάλιν όμως με παθητική αντίσταση, αφορούν στο άδικο πέναλτι που δόθηκε υπέρ ή εναντίον της ομαδάρας, η κάρτα οπαδού, η πορεία για να αλλάξουν παθογένειες είναι αδιέξοδη. Κατ΄ επιλογή.
Δεν είναι τυχαίο:
Έγινε συνήθειο η κατοχή, ιδιοκτήτες συναγελάζονται με τους σφετεριστές των περιουσιών τους, κινδυνεύουμε να χάσουμε την Κυπριακή Δημοκρατία, το χαλούμι. Χάνουμε τη φήμη μας ως κράτος επειδή πωλούνται διαβατήρια έναντι «επένδυσης», αλόγιστα, χωρίς έλεγχο. Όπως ήταν η σημαία ευκαιρίας, τώρα η νέα εκδοχή είναι τα διαβατήρια ευκαιρίας.
Το χρήμα πάνω από όλα και από όλους.
Κατάσκοποι δρουν ανενόχλητα. Τόσο πολύ που οι ιδιοκτήτες του βαν διαφήμιζαν τη λειτουργία του. Τι να τους κάνουν άλλωστε; Γνωρίζουν προφανώς τι έγινε στο παρελθόν σε παρόμοιες περιπτώσεις.
Ακούγεται συχνά- πυκνά πως «το πολιτικό σύστημα δεν έχει υπόθεση», απορρίπτεται καθολικά. Αυτή είναι η λύση; Η πλήρης απαξίωση; Είναι μεν δικαιολογημένη η αντίδραση, η απαξίωση, πλην όμως είναι και η εύκολη οδός. Είναι το άλλοθι για να μην υπάρξει αντίδραση, ενεργή εμπλοκή στο κοινωνικό γίγνεσθαι.
Τα φαινόμενα που διαχρονικά παρακολουθούμε, που αποτελούν μέρος του συστήματος είτε υποβαθμίζονται είτε προσπερνιούνται για να μην τα «αγγίξουν». Γι’ αυτό και αναπαράγονται διαχρονικές στρεβλώσεις και παθογένειες. Γι αυτό και δεν εξυπηρετεί κανένα από τους πρωταγωνιστές να υπάρξει αλλαγή.
Η μη αντίδραση έχει εξήγηση. Αυτοί που δεν αντιδρούν δεν έχουν λόγο ούτε και διά του πληκτρολογίου να διαμαρτύρονται. Έχουν αυτό που τους αξίζει. ΤΟ ΕΙΔΑΜΕ ΕΔΩ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου