Τεθωρακισμένα θηρία: Οι ιδιοκατασκευές των αρμάτων μάχης του συριακού Στρατού

Doukas Gaitatzis

25 Νοεμβρίου 2019

Από την έναρξη της θερμής φάσης στον πόλεμο της Συρίας και μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2015, όταν οι Ρώσοι συμμετείχαν επισήμως στην σύγκρουση, ο συριακός Στρατός και οι σύμμαχοι του υπέφεραν από ένα μεγάλο φάσμα ζητημάτων που είχαν σχέση με την συντήρηση του στρατιωτικού εξοπλισμού. Η έλλειψη ανταλλακτικών, η καταστροφή των υποδομών και ο μεγάλης κλίμακας οικονομικός αποκλεισμός που επιβλήθηκε απο το μπλοκ που ηγούνται οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ) είναι οι βασικοί λόγοι για αυτήν την κατάσταση. Το Ιράν συνέβαλε σημαντικά στη αποφόρτιση της πίεσης που αντιμετωπίζει η Συρία και ο Στρατός της. Ωστόσο, καθώς οι ιρανικές δυνάμεις αποδείχθηκαν ιδιαίτερα αποτελεσματικές στον αποκαλούμενο “ασύμμετρο πόλεμο”, η Τεχεράνη δεν διέθετε τους απαιτούμενους πόρους για να εισάγει και να εφαρμόσει ένα σύστημα, το οποίο θα επέτρεπε στον συριακό Στρατό να αποκαταστήσει τους εξαντλημένους πόρους και ικανότητες του.

Αυτό, καθώς και τα χαρακτηριστικά της σύγκρουσης, η συνεχόμενη ανάγκη να πολεμάει μέσα σε αστικές περιοχές, ανάγκασαν τον συριακό Στρατό να βρει τον τρόπο για να διατηρήσει την μαχητική αποτελεσματικότητα του στόλου αρμάτων του σε αποδεκτό επίπεδο με τα μέσα που ότι ήταν διαθέσιμα. Αυτό οδήγησε στη δημιουργία διαφόρων τροποποιήσεων τύπων ιδιοκατασκευών πάνω στα άρματα που χρησιμοποιούσε. Πολλές από αυτές τις τροποποιήσεις διέφεραν από μονάδα σε μονάδα. Ωστόσο, ορισμένες εξ αυτών μπορούσαν να περιγραφούν ως αποτέλεσμα συγκεντρωτικών και συνεπών εργασιών του συριακού Στρατού.
Πριν τον πόλεμο, ο στόλος κύριων αρμάτων μάχης του συριακού Αραβικού Στρατού περιελάμβανε κυρίως τα κύρια άρματα μάχης T-72B, όπως επίσης και παλιότερα T-62 και T-55. Σύμφωνα με υπολογισμό του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών, την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, η Συρία διέθετε περίπου 5000 άρματα μάχης. Ωστόσο, κάποιοι ερευνητές λένε ότι ο ακριβής αριθμός του συριακού στόλου αρμάτων από την έναρξη της σύγκρουσης ήταν πιο κοντά στα 2500-3000 άρματα μάχης.
Οι τροποποιήσεις στα κύρια άρματα μπορούν να χωριστούν σε 3 ομάδες γενιών: παθητικά μέτρα όπως διευρυμένες θωρακίσεις, συστήματα ενεργητικής προστασίας (όπως το σύστημα ενεργητικής προστασία Sarab) και τελευταία, τα ηλεκτρονικά [όπως συστήματα ελέγχου πυρός (ΣΕΠ ή FCS) και θερμικά σκοπευτικά].
Θωράκιση
Οι τροποποιήσεις των τεθωρακισμένων ήταν κυρίως αποτέλεσμα των πειραματισμών της Δημοκρατικής Φρουράς και της 4ης Τεθωρακισμένης Μεραρχίας.
Τον Αύγουστο 2014, η 4η Τεθωρακισμένη Μεραρχία άρχισε να αναβαθμίζει τα T-72M1, όπως επίσης και τους στρατιωτικούς προωθητές γαιών και τουλάχιστον ένα ZSU-23-4 “Shilka” στο εργοστάσιο της στην Αντρα. Έτσι, προέκυψε το όνομα T-72 Adra, ωστόσο η τροποποίηση είναι πιο κοινώς γνωστή ως T-72 Mahmia (Θωρακισμένο).

Πρόδρομος του T-72 Mahmia, το T-72 Labna (Τούβλο).

Πρώιμο T-72 Mahmia.

1η γενιά T-72 Mahmia.

Πρώιμο T-72 Mahmia, με θωράκιση αλυσίδας.

Τα πρώιμα T-72 Mahmia διέθεταν κλουβιά που φαίνονται οτι είναι θωράκιση τύπου διακένου βιδωμένη και συγκολλημένη πάνω στα άρματα με δοκούς υποστήριξης. Επίσης, διέθεταν αλυσίδες με χαλύβδινες σφαίρες τοποθετημένες στις νέες πλευρικές ποδιές του σκάφους και κάτω από την θωράκιση κλουβιού του πύργου.
Η θωράκιση αυτού του τύπου είναι σχεδιασμένη για να εξυπηρετεί την αποτροπή των εχθρικών πυραύλων και εκρηκτικών απο το να διατρυπήσουν το σκάφος ή τον πύργο του άρματος, ειδικά τις πυραυλο-ωθούμενες βομβίδες (RPG) που θα προσβάλουν κάποια από τα κλουβιά και να ανατιναχτούν σε αρκετή απόσταση μακριά από το άρμα μάχης ώστε να παραμείνει λειτουργικό.

T-72 Mahmia 2ης γενιάς.

Επιπλέον, αποδείχθηκε πως πάρα την εμφάνιση της δεν είναι μια απλή θωράκιση διακένου, αλλά στο μπροστινό μέρος υπάρχει σύνθετη θωράκιση, γεμισμένη με ένα άγνωστο υλικό.

T-72 Mahmia 2ης γενιάς.

Τα T-72 Mahmia δεύτερης γενιάς εμφανίστηκαν το 2016, χρησιμοποιούσαν χοντρούς δοκούς για την συγκράτηση της αρθρωτής και της θωράκισης διακένου πάνω στο όχημα, η αφαίρεση των σφαιρών και της θωράκισης αλυσίδας, η προσθήκη ενός μεγαλύτερου προφυλακτήρα σκάφους με θωράκιση διακένου τοποθετημένη πάνω του, η θωράκιση τύπου κλουβιού ανυψώθηκε, κι άλλη, προφανώς παχύτερη, θωράκιση διακένου προστέθηκε στην εμπρόσθια, μετωπική, άνω πλάκα του σκάφους.

T-72 Mahmia με ολοκληρωμένη προστασία πύργου, ως επί το πλείστον ένα αποτυχημένο πείραμα.

T-72 Mahmia με ολική προστασία πύργου.

Πολεμικά στοιχειά, κυρίως φωτογραφίες και βίντεο, δείχνουν οτι το T-72 Mahmia μπορούσε να αντισταθεί με συνεπεία στα RPG και διέθετε μόλις κάποια προοπτική να αντισταθεί στους καθοδηγούμενους αντιαρματικούς πυραύλους (ATGM).

T-72 Shafrah II

T-72 Shafrah III

T-72 Shafrah III πίσω από ένα T-72AV.

T-72 Shafrah IV.

T-72 Shafrah V.

T-72 Shafrah VI.

T-72 Shafrah VII.

Η θωράκιση του T-72 Shafrah είναι αρκετά διαφορετική από τις υπόλοιπες. Ουσιαστικά, τοποθετήθηκαν αρκετά στηρίγματα στον πύργο του άρματος, τα οποία έχουν πλήθος κεκλιμένων πλακών συγκολλημένων πάνω τους. Κάποια άρματα διαθέτουν πλευρικές ποδιές, οι οποίες ακολουθούν παρόμοιο μοτίβο, αλλά οι συγκολλημένες πλάκες δεν είναι κεκλιμένες.
Το άρμα μάχης είναι εξοπλισμένο με σύνθετη θωράκιση η οποία είναι παρόμοια με αυτήν που είδαμε στο ιρακινό T-55 Enigma ή το ισραηλινό Merkava Mark II. Η θωράκιση θα πρέπει σταματάει ATGM, ειδικά την παλιότερη γενιά Α/Τ.
Το T-72 Shafrah I καταγράφηκε από τον τηλεοπτικό φακό, για πρώτη φορά, στην ανατολική Γκούτα, την 27η Φεβρουαρίου 2017. Το οπτικοακουστικό υλικό δείχνει ότι το άρμα χτυπήθηκε από ένα ATGM. Ως αποτέλεσμα, ο οδηγός τραυματίστηκε και ο πύργος καταστράφηκε, άλλα το όχημα δεν καταστράφηκε ολοσχερώς. Αυτό σημαίνει ότι η θωράκιση ήταν επιτυχημένη σε αυτό για το οποίο φτιάχθηκε: να αντισταθεί σε ATGM.

T-72 Shafrah I

Υπάρχουν 7 T-72 Shafrah που έχουν καταγραφεί σε βίντεο και όλα φαίνονται να χρησιμοποιούνται στις μάχες με επιτυχία.
Ενεργητική προστασία
Εκτός από τις θωρακίσεις, ο συριακός Αραβικός Στρατός εξέλιξε επίσης και συστήματα ενεργητικής προστασίας (APS). Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Sarab (Αντικατοπτρισμός).
Το Συριακό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών (SSRC) πρότεινε μια λύση που θα ήταν εναλλακτική στα παθητικά μέτρα προστασίας ή για να τα συνεπικουρήσει στην προστασία των αρμάτων μάχης και των πληρωμάτων τους: μια συσκευή παρεμβολών εναντίον όλων των καθοδηγούμενων A/T βλημάτων ημιαυτόματης εντολής καθοδήγησης σε οπτική επαφή με το στόχο (SACLOS).

Σύστημα Sarab.

Σύστημα Sarab.

Σύστημα Sarab.

Σύστημα Sarab.

To πρώτο πρωτότυπο του Sarab τοποθετήθηκε πάνω σε άρμα μάχης T-62 -το προτιμώμενο άρμα του SSRC για τη δοκιμή κάθε συστήματος- για χρήση στην πρώτη γραμμή, και παρασχέθηκε οικονομική προτεραιότητα, ήταν απολύτως απαραίτητη η ύπαρξη ενός συστήματος το οποίο θα μπορούσε να παραχθεί σε μεγάλες ποσότητες και θα μπορούσε να τοποθετηθεί σε πολλούς διαφορετικούς τύπους οχημάτων. Θα χρησιμοποιούσε είτε κλασικούς πομπούς υπερύθρων (IR) ή φωτοδιοδους (LED) ανάλογα με το μοντέλο παραγωγής, θα μπορούσε να λειτουργήσει 6 συνεχόμενες ώρες και να εγκατασταθεί εύκολα σε όλα τα οχήματα όπως επίσης σε στατικά σημεία ελέγχου και αμυντικές θέσεις.

Σύστημα Sarab-2.

Σύστημα Sarab-2.

Σύστημα Sarab-2.

To σύστημα Sarab-2 διαθέτει νεότερους πομπούς και εγκαταστάθηκε με νέες ισχυρότερες μπαταρίες ως πηγή ενεργείας οι οποίες αύξησαν τον χρόνο λειτουργίας στις 10 ώρες πριν απαιτηθεί επαναφόρτιση τους και το σύστημα ενισχύθηκε με ένα πιο ανθεκτικό εξωτερικό περίβλημα το οποίο έκλεισε ερμητικά το σύστημα για περισσότερη προστασία.
Στην μάχη για την απελευθέρωση του Χαλεπιού το 2016, τότε το Sarab-2 χρησιμοποιήθηκε ευρέως και κατέγραψε σημαντικές επιτυχίες. Βολές ATGM BGM-71 TOW κατέγραψαν μετά βίας οποιασδήποτε επιτυχία σε συριακά ΤΟΜΑ ή άρματα μάχης.

Σύστημα Sarab-2.

Σύστημα Sarab-2.

Μετά την αντιμετώπιση των ζητημάτων στην σχεδίαση του Sarab-1 με την εξέλιξη του Sarab-2, το SSRC επικεντρώθηκε στην εξέλιξη ενός ολοκληρωμένου συστήματος soft-kill ή παθητικών αντιμέτρων και όχι μόνο ενός συστήματος παρεμβολών. Το νέο Sarab-3 κάλυπτε 360 μοίρες, αντί των 180.
Ηλεκτρονικά
Τα σοβιετικής εποχής άρματα μάχης T-55 αναβαθμίστηκαν με συστήματα ελέγχου πυρός (ΣΕΠ) από την Βόρεια Κορέα.

T-55 εφοδιασμένο με βορειοκορεατικό ΣΕΠ

Αποστασιόμετρο λέιζερ, το οποίο δεν αποτελεί κύριο εξάρτημα του T-55.

Σύμπλεγμα αισθητήρα πάνω στον πύργο.

Πίνακας ελέγχου του κύριου σκοπευτικού οργάνου (ΚΣΟ) μέσα σε T-55.

Ψηφιακή οθόνη υπολογιστή για την ένδειξη των περιβαλλοντολογικών μετρήσεων.

Πίνακας που χρησιμοποιείται για τον έλεγχο και την ρύθμιση του τηλέμετρου.

Φωτογραφίες δείχνουν πως παρότι τα άρματα δείχνουν παλιά, μια προσεχτικότερη ματιά δείχνει οτι οι τρύπες στον πύργο είναι απο τα τελείως καινούρια συστήματα ελέγχου πυρός (ΣΕΠ). Αυτά περιλαμβάνουν τηλέμετρο 4 χλμ με πολύπλοκους αισθητήρες, οι οποίοι περιλαμβάνουν υγρόμετρο και θερμόμετρο.
Στο εσωτερικό προστέθηκε ένας νέος βλητικός υπολογιστής, ο οποίος πραγματοποιεί αυτόματα τους υπολογισμούς σύμφωνα με τις μετρήσεις που λαμβάνει από το τηλέμετρο. Ο υπολογιστής διαθέτει επίσης ψηφιακή οθόνη η οποία δείχνει τις περιβαλλοντολογικές μετρήσεις και την απόσταση του στόχου.
Αν και αυτή η αναβάθμιση επικεντρώνεται στο ΣΕΠ, κάποια T-55 που εφοδιάστηκαν με αυτό το σύστημα δέχθηκαν επίσης το βαρύ πολυβόλο KPV των 14,5 χλστ και εκτοξευτές καπνογόνων. Κάποια από αυτά διαθέτουν και θερμικά σκοπευτικά.
Τα κύρια άρματα μάχης T-72 ήταν εφοδιασμένα επίσης με το σκοπευτικό νυχτερινής παρατήρησης TPN-3-49, το οποίο ήταν ακατάλληλο και αναξιόπιστο για τις επιχειρήσεις σε αστικές περιοχές, κυρίως επειδή ήταν αδύνατη η προστασία των προβολέων IR απο τα εχθρικά πυρά όπως και η ιδέα της συνεχόμενης επισκευής τους.
Έτσι, το TPN-3-49 αντικαταστάθηκε από το θερμικό σκοπευτικό Viper-72. H εξωτερική του σχεδίαση του είναι παρόμοια με το TPN-3-49 άλλα χωρίς κεκλιμένη προστασία, επίσης χρησιμοποιεί πολλά εξαρτήματα του TPN-3-49.

Θερμικό σκοπευτικό Viper-72 τοποθετημένο πάνω σε άρμα μάχης T-72.

Θερμικό σκοπευτικό Viper-72 τοποθετημένο πάνω σε άρμα μάχης T-72.

Εξωτερική σχεδίαση του θερμικού σκοπευτικού Viper-72.

Σύγκριση μεταξύ του TPN-3-49 και της αντικατάστασης του με το θερμικό σκοπευτικό Viper-72 σε T-72.

Λάμψη πυροβολισμού τυφεκίου όπως φαίνεται απο το θερμικό σκοπευτικό Viper-72.

Το βεληνεκές του Viper είναι μέχρι 4 χλμ για τα μεγάλα αντικείμενα, ωστόσο, το δραστικό βεληνεκές για σκοπεύσεις είναι 1,5 με 2 χλμ, ο πυροβολητής άρματος στοχεύει μέσω ηλεκτρονικής προπορείας/εκτροπής, ωστόσο μπορεί να τοποθετηθεί μια οθόνη υγρών κρυστάλλων (LCD). Ήταν πιο επιτυχημένο από την νυχτερινή παρατήρηση, αφότου η λάμψη πυροβολισμού απο την κάννη ενός όπλου είναι περισσότερο ορατή με την θερμική παρατήρηση, το Viper χρησιμοποιείται μέχρις σήμερα ακόμα και την ημέρα για τον εντοπισμό ελευθέρων σκοπευτών σε κατοικημένους τόπους.
Συμπέρασμα
Γενικά, όλες αυτές οι τροποποιήσεις απέδειξαν την άξια τους ως κάτι πολύ αναγκαίο και χρήσιμο, αφότου η απώλεια μέσων και ανθρώπινων ζωών από των συριακό αραβικό Στρατό (SAA) μειώθηκε δραματικά μετά την ανάπτυξη τους. Πρέπει να σημειωθεί οτι πολλές απο αυτές τις τροποποιήσεις δεν ήταν το αποτέλεσμα μόνο ενός απλού πληρώματος άρματος που αναβάθμισε τον εξοπλισμό του, αλλά μάλλον ένα εστιασμένο πρόγραμμα αναβάθμισης το οποίο παρουσίασε νέες αλλαγές βασισμένες σε δοκιμές και λάθη (αρκετά συχνά θανατηφόρα).
Σε αυτό το σημείο του πολέμου είναι σε μεγάλο βαθμό περιττά και ξεπερασμένα, κυρίως λόγω της ρωσικής στρατιωτικής βοήθεια στις προμήθειες και την συντήρηση. Αν και οι περισσότερες από τις ρωσικές προσπάθειες σε αυτό τον τομέα παραμένουν μη δημοσιοποιημένες, η τεχνική βοήθεια και προμήθειες που παρείχε η Ρωσία διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην ανάκτηση των μαχητικών ικανοτήτων του συριακού Στρατού από το 2015. Για παράδειγμα, η Ρωσία ανακατασκεύασε το εργοστάσιο επισκευής αρμάτων μάχης στην πόλη Χομς.
Απόδοση/Μετάφραση απο το southfront.org για την Προέλαση.               ΤΟ ΕΙΔΑΜΕ    ΕΔΩ