Οι οίκοι αξιολόγησης δεν «παίζουν» το αέριο

| ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗ

Η υπόθεση του φυσικού αερίου εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κύπρου δημιουργεί μεν ευφορία στο εσωτερικό, όμως διεθνώς και δη σε επίπεδο οικονομίας, δεν συνιστά ακόμη τον στρατηγικό εκείνο παράγοντα ανάπτυξης, που θα ληφθεί υπόψη από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης αναφορικά με τις θετικές προοπτικές μιας οικονομίας. Ειδικώς όταν αυτή είναι η κυπριακή, η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα, όπως είναι η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ώς το τέλος Ιουνίου και η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος το 2012 στο 2,5% επί του ΑΕΠ.
Το παιγνίδι των οίκων
Στελέχη των διεθνών οίκων έχουν τονίσει προσφάτως προς το Υπουργείο Οικονομικών της Κύπρου ότι δεν μπορεί αν ληφθεί υπόψη το φυσικό αέριο ως παράγοντας που θα δώσει θετική προοπτική στην οικονομία επί του παρόντος. Με άλλα λόγια, το φυσικό αέριο της Κύπρου είναι ακόμη εκτός παζαριού. Σε ευρωπαϊκό και ευρύτερο διεθνές επίπεδο δεν υπάρχουν ακόμη, όπως τονίζεται, πειστικά στοιχεία ότι είναι δυνατή ακόμη η αξιόπιστη εκμετάλλευση του φυσικού αερίου της Κύπρου και με ποιον τρόπο αυτή θα γίνει. Επισημαίνεται δε, ότι για να αρχίσει η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου στο οικόπεδο 12, άλλως Αφροδίτη, θα πάρει οκτώ χρόνια, ενώ από την πλευρά της η εταιρεία Noble Energy ισχυρίζεται ότι αυτό μπορεί να συμβεί και σε έξι. Όμως επί του παρόντος δεν έχει ληφθεί απόφαση πώς θα γίνει η εκμετάλλευση, εάν θα γίνει μέσω μονάδας υγροποίησης στο Βασιλικό, ποιο θα είναι το νομικό της καθεστώς, ποιοι θα είναι οι μέτοχοι και πόσα θα κοστίσει.
Το Βασιλικό και μέτοχοι
Η Noble Energy είχε προ καιρού ζητήσει να εμπλακεί σε διάλογο για το θέμα του τερματικού στο Βασιλικό. Η Κυβέρνηση φαίνεται ότι δεν ανταποκρίθηκε επαρκώς και ότι προτίθεται να κρατήσει η ίδια τον έλεγχο της κατάστασης μέσω της δημιουργίας μιας Κυπριακής Εταιρείας Πετρελαίων, με μετόχους τις εμπλεκόμενες προφανώς στην εκμετάλλευση του φυσικού αερίου εταιρείες. Αναμένει δε, από τον δεύτερο γύρο των αδειοδοτήσεων, να αυξήσει τις πιθανότητες για περισσότερους επενδυτές για την κατασκευή του τερματικού στο Βασιλικό, το οποίο αναμένεται να στοιχίσει από 15 έως και 21 δις ευρώ.
Αχίλλειος πτέρνα - εναλλακτικές επιλογές
Ως αχίλλειος πτέρνα για την κυπριακή κυβέρνηση, προκειμένου να προωθήσει εαυτήν και το φυσικό αέριο στην ΕΕ και αλλού, είναι η έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού, που έχει ως αποτέλεσμα τη συνεχή κυριαρχία της Τουρκίας εντός της Ευρώπης σε ενεργειακά ζητήματα. Από πλευράς κυπριακής κυβέρνησης ούτε η ΕΕ ούτε οι διεθνείς αγορές έχουν κάτι χειροπιαστό και κυρίως σε ό,τι αφορά την εκμετάλλευση, για να είναι δυνατό να ληφθεί το φυσικό αέριο υπόψη ως στρατηγικό εργαλείο ανάπτυξης, κατά τρόπον ώστε να φέρει επενδύσεις στην Κύπρο.
Στην ΕΕ επισημαίνεται ότι η πειστική της εκμετάλλευσης θα πρέπει να συνοδεύεται από συγκεκριμένα προγράμματα με χρονοδιαγράμματα υλοποίησης, τρόπους μεταφοράς, ποιότητα και τιμές, για να μπορεί να υπάρχει αξιοπιστία στο κυπριακό προϊόν του φυσικού αερίου. Για παράδειγμα, η επιλογή αγωγού από την Κύπρο στην Κρήτη θεωρείται δαπανηρά ασύμφορη, λόγω και της δύσκολης υποθαλάσσιας γεωφυσικής μορφολογίας, ενώ η επιλογή αγωγού προς Τουρκία θεωρείται ως γεωπολιτική και γεωστρατηγική ομηρία. Γι΄ αυτό και η καλύτερη και ασφαλέστερη επιλογή θεωρείται εκείνη του τερματικού στο Βασιλικό, η οποία δεν αντιμετωπίζει ούτε ιδιαίτερα περιβαλλοντικά προβλήματα στην κατασκευή και λειτουργία του.

Τουρκικές απειλές και σκοπιμότητα
Επιπρόσθετο πρόβλημα δημιουργούν οι τουρκικές απειλές, καθότι αφενός γίνεται προσπάθεια από μέρους της Άγκυρας για την αποτροπή συμμετοχής στην αδειοδότηση μεγάλων εταιρειών, των οποίων η συμμετοχή θα δώσει μεγαλύτερη αξιοπιστία ως προς την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου και αφετέρου γίνεται προσπάθεια για την εξουδετέρωση των δυνατοτήτων εκμετάλλευσης των οικοπέδων εκείνων της Κυπριακής Δημοκρατίας, που βρίσκονται πλησίον της Πάφου στα δυτικά της Κύπρου.                                                                                     ΠΗΓΗ