Αλέξανδρος Γεωργακάκης
Η εμφάνιση του σιωνιστικού κινήματος
Ορισμένα μέλη της εβραϊκής ιντελιγκέντσιας άρχισαν να προάγουν την ιδέα της “επιστροφής των Εβραίων στην ιστορική τους πατρίδα, στην Ερέτζ Ισραέλ” στην Παλαιστίνη με σκοπό την ανασύσταση ενός εβραϊκού κράτους – επρόκειτο για το σιωνιστικό όραμα.
Του σιωνιστικού κινήματος θα ηγείτο ο Αυστρο-ούγγρος Εβραίος δημοσιογράφος Theodor Herzl ο οποίος, το 1897, εξελέγη επικεφαλής της Παγκόσμιας Σιωνιστικής Οργάνωσης.
Καθοριστικός ήταν ο ρόλος ευπόρων Εβραίων που υιοθέτησαν το σιωνισμό, όπως ο Γαλλοεβραίος βαρώνος Ed. de Rothchild που επρόκειτο να αγοράσει μεγάλες εκτάσεις στην υπό οθωμανική κατοχή Παλαιστίνη και να χρηματοδοτήσει εποικισμούς Εβραίων εκεί.
Ο Τ. Herzl, όμως, έπρεπε να πείσει τον σουλτάνο Αμπντούλ Χαμίτ Β’ να παραχωρήσει την Παλαιστίνη στους σιωνιστές ώστε να ιδρύσουν το κράτος τους.
Αρχικά, πρότεινε στον σουλτάνο παραχώρηση της Παλαιστίνης με αντάλλαγμα συνδρομή από Εβραίους τραπεζίτες στην εξόφληση του οθωμανικού χρέους.
Όταν η πρότασή του απερρίφθη, ο σιωνιστής ηγέτης επανήλθε με διπλωματικά ανταλλάγματα, προτείνοντας και επιχειρώντας προώθηση των τουρκικών θέσεων εν μέσω των διεθνών αντιδράσεων για τη σφαγή των Αρμενίων στα μέσα της δεκαετίας του 1890 – ο σουλτάνος αρνήθηκε τελικά να “ξεπουλήσει” την Παλαιστίνη.
Ελάχιστοι Εβραίοι επείθοντο να μετεγκατασταθούν στην Παλαιστίνη μέχρι το 1917 οπότε οι Βρετανοί κατέλαβαν την Παλαιστίνη και υπεσχέθησαν εγγράφως στον σιωνιστή Αγγλοεβραίο τραπεζίτη Λόρδο Rothchild τη δημιουργία “εβραϊκής εστίας” στην Παλαιστίνη (Διακήρυξη Balfour).
Ανελήφθη πλέον πιο εντατική προσπάθεια εποικισμού της Παλαιστίνης με Εβραίους, ενώ ο περιορισμός της μετανάστευσης προς τις ΗΠΑ και η άνοδος του Ναζισμού στη Γερμανία το 1933 συνέβαλαν στην αύξηση των αριθμών των Εβραίων εποίκων.
Οι γηγενείς Άραβες αντέδρασαν στο ενδεχόμενο δημιουργίας εβραϊκού κράτους και έπειτα από εξέγερση (1936 – 1939) κατά της βρετανικής διοίκησης, επεβλήθη επ’ αόριστον απαγόρευση εγκατάστασης Εβραίων εποίκων στην Παλαιστίνη και το θέμα δημιουργίας εβραϊκού κράτους πάγωσε.
Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενόψει της κοινής απειλής (δυνάμεις στρατηγού Ρόμμελ κ.α.), οι Βρετανοί εκπαιδεύουν και εξοπλίζουν χιλιάδες Εβραίων της Παλαιστίνης τούς οποίους αργότερα θα παύσουν να ελέγχουν.
Εν τω μεταξύ, μετά το τραύμα του Ολοκαυτώματος, πολλοί Ευρωπαίοι Εβραίοι υιοθετούν τη λύση που προωθούσε το σιωνιστικό κίνημα.
Παραπομπή του ζητήματος στον ΟΗΕ και η “ευκαιρία” για τους Σοβιετικούς
Τον Φλεβάρη του 1947, οι Βρετανοί παραπέμπουν το ζήτημα του καθεστώτος της Παλαιστίνης στη Γενική Συνέλευση (ΓΣ) του ΟΗΕ, επιθυμώντας να απεμπλακούν και να αποσυρθούν το συντομότερο από την Παλαιστίνη.
Σχηματίζεται επιτροπή με ουδέτερα κράτη-μέλη η οποία εξετάζει δύο βασικές εναλλακτικές:
1) την ίδρυση ενιαίου κράτους όπου οι Εβραίοι (συμπεριλαμβανομένων των εποίκων) και οι Παλαιστίνιοι Άραβες θα συνυπάρχουν ισότιμα
2) τη δημιουργία ξεχωριστού εβραϊκού κράτους σε τμήμα της Παλαιστίνης, όπως ζητεί η σιωνιστική ηγεσία
Τα αραβικά βασίλεια της περιοχής (Ιορδανία, Ιράκ, Αίγυπτος και Λιβύη) ανήκουν στη βρετανική σφαίρα επιρροής και μόνο η τύχη της Παλαιστίνης μένει να κριθεί.
Με την παραπομπή του ζητήματος της Παλαιστίνης στη ΓΣ του ΟΗΕ, οι Σοβιετικοί έχουν για πρώτη φορά τη δυνατότητα να εμπλακούν στη “μάχη” για τη Μέση Ανατολή.
Ο Στάλιν ουσιαστικά ελέγχει 5 από τις 60 (τότε) ψήφους στη ΓΣ του ΟΗΕ: ΕΣΣΔ, Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας (ΣΣΔ) Ουκρανίας, ΣΣΔ Λευκορωσίας, ΛΔ Πολωνίας και ΛΔ Τσεχοσλοβακίας.
Το Νοέμβρη του ‘47, η ΓΣ του ΟΗΕ καλείται να ψηφίσει επί του Σχεδίου Διχοτόμησης της Παλαιστίνης (Partition Plan) στο οποίο κατέληξε η προαναφερθείσα επιτροπή.
Το σχέδιο αυτό προέβλεπε δημιουργία ξεχωριστού εβραϊκού κράτους σε τμήμα της Παλαιστίνης – τα Ιεροσόλυμα θα παρεδίδοντο σε διεθνή έλεγχο.
Η Σοβιετική Ένωση αποφασίζει να επενδύσει στις σχέσεις της με τη σιωνιστική πλευρά και τάσσεται με αποφασιστικότητα υπέρ της δημιουργίας εβραϊκού κράτους στην Παλαιστίνη.
Οι Βρετανοί αρνούνται να υποστηρίξουν το αίτημα για ίδρυση εβραϊκού κράτους, ενώ οι Αμερικανοί διστάζουν, φοβούμενοι μήπως θέσουν έτσι σε κίνδυνο τις σχέσεις τους με τα αραβικά κράτη.
Οι δε Σοβιετικοί υποστηρίζουν την ίδρυση ενός εβραϊκού κράτους προσδοκώντας ότι θα ενταχθεί στο φιλοσοβιετικό μπλοκ.
Χαρακτηριστικό είναι το τηλεγράφημα που είχε στείλει, ένα μήνα πριν, ο σοβιετικός ΥΠΕΞ Β. Μόλοτοβ στον υφυπουργό του στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, όπου τού έδινε οδηγίες για συντονισμό των κινήσεών του με εκπροσώπους της ηγεσίας των Εβραίων της Παλαιστίνης.
Την 26η Νοέμβρη του ‘47, ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Σοβιετικής Ένωσης στον ΟΗΕ Α. Γκρομύκο εκφωνεί την περίφημη ομιλία του ενώπιον των αντιπροσωπειών στη ΓΣ του ΟΗΕ, όπου με θέρμη υπερασπίζεται το αίτημα δημιουργίας εβραϊκού κράτους στην Παλαιστίνη και καλεί σε υπερψήφιση του Σχεδίου Διχοτόμησης, γεγονός που τον μετατρέπει σε ήρωα για χιλιάδες σιωνιστών Εβραίων.
Οι Σοβιετικοί μοιάζουν να πρωτοστατούν στην υπεράσπιση του αιτήματος για δημιουργία εβραϊκού κράτους στην Παλαιστίνη και τούτο φαίνεται πως αναγκάζει και τον Αμερικανό πρόεδρο Truman να ταχθεί υπέρ της δημιουργίας εβραϊκού κράτους παρά τις επιφυλάξεις αξιωματούχων της κυβέρνησής του.
Στην πρώτη ψηφοφορία το σχέδιο δεν περνάει, αλλά στη δεύτερη ψηφοφορία και μετά από άσκηση εντονότερων πιέσεων εκ μέρους των ΗΠΑ στα διάφορα κράτη-μέλη του ΟΗΕ, το Σχέδιο Διχοτόμησης εγκρίνεται από τη ΓΣ του ΟΗΕ και η δημιουργία εβραϊκού κράτους καθίσταται πιο ρεαλιστική από ποτέ – μεταξύ των χωρών που τάσσονται κατά της δημιουργίας εβραϊκού κράτους είναι και η Ελλάδα.
Οι Βρετανοί ανακοινώνουν ότι θα αποχωρήσουν το καλοκαίρι του ‘48 και Εβραίοι και Άραβες της Παλαιστίνης ετοιμάζονται για τη σύγκρουση που θα ακολουθήσει.
Αλλαγή στάσης Αμερικανών
Οι Αμερικανοί, παρότι αρχικά υποστήριξαν το Σχέδιο Διχοτόμησης της Παλαιστίνης, σύντομα άλλαξαν στάση.
Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ στρατηγός Marshall ήταν μεταξύ αυτών που αναθεώρησαν ως προς την σκοπιμότητα δημιουργίας εβραϊκού κράτους στα παλαιστινιακά εδάφη.
Παράλληλα, υποστήριξε με θέρμη ένα νομοσχέδιο (Stratton bill) που επέτρεπε την αύξηση της μετανάστευσης Ευρωπαίων Εβραίων στις ΗΠΑ – τελικά το νομοσχέδιο καταψηφίσθηκε από το Κονγκρέσο.
Ο Marshall προέβλεπε ότι η δημιουργία εβραϊκού κράτους σε παλαιστινιακά εδάφη θα οδηγούσε σε πόλεμο και φοβόταν ότι οι ΗΠΑ θα αναγκάζονταν να εμπλακούν σ’ αυτόν.
Αν ιδρυόταν ξεχωριστό εβραϊκό κράτος, οι ΗΠΑ θα έπρεπε να επιλέξουν πλευρά και αν υποστήριζαν τη σιωνιστική πλευρά θα έθεταν σε κίνδυνο τις σχέσεις τους με τη Βρετανία και τα αραβικά κράτη (διακινδυνεύοντας την πρόσβασή τους και στους ενεργειακούς πόρους του σαουδικού βασιλείου).
Η ένθερμη υποστήριξη που οι Σοβιετικοί παρείχαν στην εβραϊκή πλευρά δεν προμήνυε τίποτε θετικό σε σχέση με τον προσανατολισμό που θα επέλεγε ένα εβραϊκό κράτος στην περιοχή.
Η αμερικανική θέση, πλέον, συνίστατο στην υποστήριξη ενός διεθνούς καθεστώτος για την Παλαιστίνη και στην προώθηση διαπραγματεύσεων μεταξύ Παλαιστινίων Αράβων και Εβραίων με στόχο την ίδρυση ενός ενιαίου κράτους.
Παράλληλα, οι ΗΠΑ επέβαλαν εμπάργκο όπλων προς όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές.
Τον Μάρτη του ‘48, ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στον ΟΗΕ σε ομιλία του στο Συμβούλιο Ασφαλείας υποστηρίζει ότι η Απόφαση 181της ΓΣ του ΟΗΕ (περί διχοτόμησης της Παλαιστίνης) δεν δύναται να υλοποιηθεί χωρίς τη χρήση βίας και ότι κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται από το Καταστατικό του ΟΗΕ.
Προτείνει ουσιαστικά να επανεξετασθεί το θέμα δημιουργίας ή μη εβραϊκού κράτους και να τεθεί η Παλαιστίνη υπό καθεστώς προσωρινής κηδεμονίας του ΟΗΕ, αιφνιδιάζοντας δυσάρεστα τους σιωνιστές ηγέτες.
Σοβιετική στρατιωτική υποστήριξη στις εβραϊκές ένοπλες οργανώσεις
Ανήμερα της αποχώρησης των Βρετανών από την Παλαιστίνη, την 14η Μαΐου του 1948, ο Ben-Gurion κηρύσσει την ίδρυση του “Κράτους του Ισραήλ” και την επομένη, τα γειτονικά αραβικά κράτη επεμβαίνουν στρατιωτικώς για να “προστατεύσουν τους Άραβες κατοίκους” και να αποτρέψουν την εδραίωση ξεχωριστού εβραϊκού κράτους – στην πραγματικότητα ο βασιλιάς Αμπνουλλάχ Α’ της Ιορδανίας έχει κλείσει μυστική συμφωνία με την ηγεσία των Εβραίων της Παλαιστίνης (την Jewish Agency), κάτι που θα πληρώσει αργότερα με τη ζωή του.
Η Σοβιετική Ένωση είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που αναγνωρίζει de jure το νέο κράτος.
Ο Στάλιν έχει αποφασίσει να ενισχύσει τις ένοπλες οργανώσεις των Εβραίων (μέσω τρίτων, κυρίως μέσω της ΛΔ Τσεχοσλοβακίας) και διατάζει την αποστολή κυρίως γερμανικού εξοπλισμού κατασχεθέντος κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ώστε να μην αποκαλυφθεί ο βαθμός εμπλοκής τού φιλοσοβιετικού μπλοκ στο πλευρό των Ισραηλινών.
Οι Τσεχοσλοβάκοι στέλνουν ακόμη και γερμανικά αεροσκάφη τα οποία θα αποτρέψουν, μάλιστα, αιγυπτιακή επίθεση κατά του Τελ Αβίβ.
Εκπαιδεύονται Ισραηλινοί πιλότοι και αρματιστές στην Πολωνία και Τσεχοσλοβακία, ενώ πολλοί βετεράνοι του Κόκκινου Στρατού στέλνονται για ενίσχυση της ισραηλινής πλευράς.
Πολλοί εκ των εκπαιδευομένων στις σοσιαλιστικές χώρες Ισραηλινών οφείλουν να παρακολουθήσουν και κομμουνιστική διαφώτιση παράλληλα με τη στρατιωτική τους εκπαίδευση.
Η μετέπειτα ισραηλινή πρωθυπουργός Golda Meir θα γράψει αργότερα στα απομνημονεύματά της: “Ποιός ξέρει αν θα αντέχαμε, χωρίς τα όπλα και τα πυρομαχικά που μπορέσαμε να αγοράσουμε στην Τσεχοσλοβακία και να μεταφέρουμε μέσω των (σ.σ. σοσιαλιστικών) Βαλκανικών χωρών εκείνες τις μαύρες πρώτες μέρες του πολέμου (…); Τις πρώτες 6 εβδομάδες βασιζόμασταν σε μεγάλο βαθμό στις οβίδες, τα πολυβόλα και τις σφαίρες που μπόρεσε να αγοράσει η Χαγκανά (σ.σ. η κύρια ένοπλη σιωνιστική οργάνωση) στην Ανατολική Ευρώπη, όταν ακόμη και η Αμερική ανακοίνωσε εμπάργκο στην αποστολή όπλων στη Μέση Ανατολή (…).”
Για τους Σοβιετικούς ήταν μία μάχη ενάντια στους Βρετανούς αποικιοκράτες με στόχο την εγκατάσταση ενός φιλοσοβιετικού καθεστώτος στην περιοχή.
Άλλοι ισχυρίζονται ότι ο Στάλιν είχε άλλο στόχο όταν υποστήριζε ενεργά τη δημιουργία εβραϊκού κράτους στην Παλαιστίνη: να δημιουργήσει μία κατάσταση αδιεξόδου για τους Βρετανούς και Αμερικανούς, οπότε αμφότεροι τελικά θα στρέφονταν κατά των αραβικών συμφερόντων – αυτή η θεωρία βασίζεται μεταξύ άλλων σε σχετική μαρτυρία ενός εκ των επικεφαλής της σοβιετικής υπηρεσίας κατασκοπείας αντιστρατήγου Π. Σουντοπλάτοβ.
Η ανατροπή
Το 1949, το νεοσύστατο “Κράτος του Ισραήλ” είχε εδραιωθεί και οι ΗΠΑ αποδέχθηκαν τη νέα πραγματικότητα στην οποία δεν άργησαν να προσαρμοσθούν.
Το Γενάρη του ‘49, διεξήχθησαν και οι πρώτες βουλευτικές εκλογές, όπου το φιλοσοβιετικό κόμμα MAPAM βγήκε δεύτερο – ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Ben Gurion αρνήθηκε να το συμπεριλάβει στην κυβέρνησή του.
Οι Ισραηλινοί είχαν άμεση ανάγκη χρηματοδότησης και το αμερικανικό κράτος από κοινού με το αμερικανοεβραϊκό κεφάλαιο έσπευσαν να ανταποκριθούν.
Τα δολάρια των Αμερικανών έκριναν τελικά και τον διεθνή προσανατολισμό του νέου κράτους – είχε αρχίσει και ο Ψυχρός Πόλεμος.
Αργότερα, ο πρέσβυς της ΕΣΣΔ στο Τελ Αβίβ έστελνε στη Μόσχα τον απολογισμό του για το 1951, όπου έγραφε: “Το έτος 1951 ήταν για το Ισραήλ έτος απώλειας της ανεξαρτησίας του τόσο στην οικονομία (του), όσο και στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική (του). Η οικονομική πολιτική της ισραηλινής κυβέρνησης, βασισμένη στη λήψη αμερικανικών δανείων και επενδυτικού κεφαλαίου, οδηγεί τη χώρα στην καταστροφή (…). Η στάση της κυβέρνησης του Ισραήλ έναντι της Σοβιετικής Ένωσης κατέστη πιο εχθρική.” Εισηγήθηκε δε στους προϊσταμένους του τη διακοπή της έως τότε σταθερής διπλωματικής υποστήριξης στους Ισραηλινούς.
Ο νέος σοβιετικός ΥΠΕΞ Α. Βυσίνσκι, σε συνάντηση του με τον Ισραηλινό ομόλογό του, τού ζητούσε οργισμένος εξηγήσεις για την “αχάριστη” στάση των Ισραηλινών κατά τις ψηφοφορίες στα όργανα του ΟΗΕ και ο Ισραηλινός άρχισε να απολογείται επικαλούμενος την “πλήρη οικονομική εξάρτηση” από τους Αμερικανούς.
Τον Ιούλη του 1952, στην Αίγυπτο, οι “Ελεύθεροι Αξιωματικοί” του στρατού (που είχαν σημαδευτεί από την αποτυχία στον πόλεμο στην Παλαιστίνη) ανατρέπουν η φιλοβρετανική μοναρχία.
Ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντ ελ Νάσερ, στο πλαίσιο της προσπάθειάς του για ανόρθωση της χώρας του, αποφασίζει την κατασκευή του φράγματος στο Ασουάν και εξασφαλίζει και χρηματοδότηση από τις ΗΠΑ.
Οι Ισραηλινοί μέσω επιχειρήσεων false flag (Υπόθεση Lavon) αποπειρώνται να υπονομεύσουν την προσέγγιση ΗΠΑ-Αιγύπτου και προκαλούν δραματικές αλυσιδωτές αντιδράσεις.
Οι Αιγύπτιοι συλλαμβάνουν τους Ισραηλινούς πράκτορες και εκτελούν ορισμένους με αποτέλεσμα τελικά να προβούν οι Ισραηλινοί σε αιματηρά αντίποινα.
Εν συνεχεία, ο Αμπντ ελ Νάσερ κλείνει συμφωνίες με τους Σοβιετικούς για τον εξοπλισμό των ενόπλων δυνάμεων της Αιγύπτου και οι Αμερικανοί αντιδρούν αποσύροντας την προσφορά τους για χρηματοδότηση του φράγματος του Ασουάν, γεγονός που οδηγεί αργότερα τον Αιγύπτιο πρόεδρο να προβεί σε εθνικοποίηση της ελεγχόμενης από Βρετανούς και Γάλλους Διώρυγας του Σουέζ ώστε να εξασφαλίσει τα απαραίτητα έσοδα.
Τον Οκτώβρη και το Νοέμβρη του 1956, Βρετανοί, Γάλλοι και Ισραηλινοί εισβάλλουν στην Αίγυπτο και οι Σοβιετικοί απαιτούν την άμεση απόσυρσή τους την οποία και εξασφαλίζουν.
Η αραβική αφύπνιση αλλάζει οριστικά τα δεδομένα για τους Σοβιετικούς που βλέπουν πατριωτικά (και σοσιαλιστικής κατεύθυνσης) στρατιωτικά κινήματα να ανατρέπουν το ένα μετά το άλλο τα φιλοδυτικά “αντιδραστικά” καθεστώτα της Μέσης Ανατολής (Αίγυπτος, Συρία, Ιράκ, Λιβύη κ.α.).
ΠΗΓΕΣ:
– “The Great War for Civilization”, R. Fisk
– “Creation of Israel”, Office of the Historian (US State Department)
– “MARSHALL, THE RECOGNITION OF ISRAEL, AND ANTISEMITISM” , Gerald M. Pops
– “Зачем создал Сталин Израиль?”, Л. Млечин (“Γιατί δημιούργησε ο Στάλιν το Ισραήλ;” του ρωσοεβραίου δημοσιογράφου L. Mlechin
– “Сталин и создание государства Израиль”, Ж. Медведев (“Ο Στάλιν και η δημιουργία του κράτους του Ισραήλ”, Zh. Medvedev)
ΤΟ ΕΙΔΑΜΕ ΕΔΩ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου