Αστραπή περίφημος

Μοιραστείτε την ανάρτηση

του Ευάγγελου Χ. Χανιώτη

Άστραψε και σκοτείνιασε κιαντάριασεν ο τόπος,
βροντή μεγάλη ακούστηκε στσί μπάντες του Ρεθέμνους
σά κάτεργον εσείστηκεν η Κρήτη μπάντα ως μπάντα
τ' Αρκάδι ανατινάξανε!
8 Νοεμβρίου 1866, Ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου

Υπάρχουν στιγμές στην ανθρώπινη ιστορία που νομίζεις πως ο χρόνος σταματά. Στιγμές που παρελθόν, παρόν και μέλλον κατά παράξενο τρόπο φαίνονται ενιαία. Μόνο έτσι μπορεί να αισθανθεί κάποιος προσκυνητής της Μονής Αρκαδίου, όταν αντικρίζει το αιματοβαμμένο από το αίμα των πολεμιστών τέμπλο του ναού. Είναι ένας μοναδικά παράξενος τόπος αυτό το μοναστήρι. Σκαρφαλωμένο ανάμεσα σε βουνά, που καθώς το προσεγγίζεις αισθάνεσαι το δέος να ανατριχιάζει κάθε σημείο του σώματος σου. Έχω επισκεφτεί εκατοντάδες φορές το Αρκάδι και τα συναισθήματα μου κάθε φορά είναι ακριβώς τα ίδια. Δέος, φόβος, κατάνυξη, συγκίνηση. Ίσως γιατί ξέρω από πριν που πηγαίνω και τι πρόκειται να δω, ίσως γιατί ξέρω την ιστορία, καθώς με το άκουσμα της μεγάλωσα από την μάνα μου. Ίσως γιατί τελικά σε πολλούς από εμάς αυτό που έχει σημασία για την σωτηρία της ψυχής μας δεν είναι κάτι το ευτελές και το εφήμερο, αλλά μόνον ένα συναίσθημα, παράξενο και σπάνιο στους καιρούς μας, το συναίσθημα του αγώνα και της θυσίας. Το πρώτο πράγμα που αντικρίζει κανείς επισκεπτόμενος το Αρκάδι είναι το Ηρώο, μέσα στο οποίο φυλάσσονται τα ιερά οστά των Μαρτύρων πολεμιστών του 1866. Κρανία τα οποία φέρουν σπαθισμούς, και δείχνουν τόσο την φονική λύσσα των Τούρκων, όσο και την μέχρι έσχατων αντίσταση των Ελλήνων. Ιστορικές αποδείξεις πέρα από χαρτιά και ιστορίες, ζωντανή μαρτυρία αγώνα και θυσίας. Ακοίμητοι μάρτυρες για να θυμίζουν στους νεοέλληνες επισκέπτες πως κάποτε σ' αυτήν την Πατρίδα το ιδανικό της εθνικής ελευθερίας ήταν πάνω ακόμη και την ζωή των Ελλήνων. Ξένο ακούγεται αυτό και παράδοξο στα χρόνια μας, σε εποχές που η υλική ευμάρεια, ο καταναλωτισμός και ο ατομικισμός όχι μόνο βρίσκονται πάνω από την εθνική ελευθερία αλλά πάνω ακόμη και από την ίδια την ζωή των Ελλήνων. Συγκρίσεις με το σήμερα τραγικά αναπόφευκτες. Η μονή Αρκαδίου στα 1866 ίσως το πιο πλούσιο μοναστήρι σε όλη την Κρήτη. Αμέτρητη η περιουσία του, τα αμπέλια, τα ελαιόδεντρα, τα αιγοπρόβατα, πλούτος πολύς που έθρεφε όλο το Ρέθυμνο. Χιλιάδες οι άνθρωποι που δούλευαν στα κτήματα του, άνθρωποι οι όποιοι θα είχαν κάθε λόγο με τα σημερινά κριτήρια να είναι «διαλλακτικοί» με τον Τούρκο κατακτητή. Επιπλέον το ίδιο το μοναστήρι λόγω της περιουσίας του απολάμβανε ξεχωριστά προνόμια, φορολογικά, κτηματικά, ακόμη ήταν ο μόνος χριστιανικός ναός σε όλη την Κρήτη που οι Τούρκοι δυνάστες επέτρεπαν τις κωδωνοκρουσίες. Και όμως. Αυτοί που με τα σημερινά πρότυπα είχαν κάθε λόγω να συμβιβαστούν, να συνεχίσουν να απολαμβάνουν τα «οφέλη» της τυρρανίας, όταν ήρθε η ώρα της εθνικής εξέγερσης δηλώσαν παρόντες. Ο ηγούμενος και οι καλόγεροι πέταξαν τα ράσα και έπιασαν τα άρματα, οι γαιοκτήμονες και οι φαμέγοι του μοναστηριού άφησαν τα χωράφια και οχυρώθηκαν στα τείχη, οι αποθήκες του Αρκαδίου γεμάτες με σιτηρά, κρασί, λάδι, και τα αιγοπρόβατα σταμάτησαν να είναι εμπόριο και μετουσιώθηκαν στην τροφή των πολεμιστών. Όπως άλλωστε είχε γίνει και εκατό χρόνια νωρίτερα με τον Δασκαλογιάννη στα Σφακιά. Τα πάντα θυσιάστηκαν στον βωμό της εθνικής ελευθερίας, γιατί για τους ανθρώπους αυτούς τα υλικά αγαθά δεν είχαν καμία αξία χωρίς την Πατρίδα. Στην Κρήτη είναι διάσπαρτος ο τόπος από θυσίες. Κάθε σπιθαμή χώματος είναι κυριολεκτικά ποτισμένη με αίμα. Σε κάθε βήμα μπορεί κάποιος να πατήσει έναν τάφο, μπορεί να ξεθάψει ένα λείψανο. Μαύρο πουκάμισο η παραδοσιακή ενδυμασία των ανδρών, μαρτυρά το πένθος για τους πολεμιστές της φαμίλιας. Μαύρο και το κρουσάτο μαντίλι, μαρτυρία για τα δάκρυα για τους νεκρούς. Πολεμικά τα τραγούδια στα τραπέζια και τις μαζώξεις, πολεμικός ο χορός των ανδρών, το πεντοζάλι. Το Αρκάδι διδάσκει στους νεοέλληνες τον αγώνα και την θυσία, όμοια της όποιας δεν υπάρχει στην παγκόσμια ιστορία. Θυσία και αγώνας, για να σωθεί μια Πατρίδα και ένας λαός που έχουν αποφασίσει να αυτοκτονήσουν. Με τέτοιες ιστορίες και μνήμες κρατήθηκε όρθιο το Γένος μας σε χρόνια σκοτεινά. Αυτά και μόνο μπορούν να το κρατήσουν ζωντανό στους ζοφερούς καιρούς μας. Χρέος όλων είναι μια φορά στην ζωή σας να προσκυνήσετε τα καθαγιασμένα χώματα του Αρκαδίου, εκεί που στις 8 Νοέμβριου στα 1866 γράφτηκε ένα έπος της ελληνικής ιστορίας. Ας κρατήσουμε όρθιο το λάβαρο της ψυχής μας σε έναν κόσμο γεμάτο ερείπια. Είναι και αυτό μια πράξη εθνικής αντίστασης. ΠΗΓΗ