http://www.sigmalive.com/simerini/politics/reportaz/414222
Εκτύπωση | 30/08/2011 | ΤΗΣ ΝΤΙΑΣ ΧΑΪΛΗ
| Ο Ν. Αιμιλίου λέει πως το ΥΠΕΞ απέφευγε τον έλεγχο του φονικού φορτίου από τα ΗΕΑποκαλύψεις χθες ενώπιον της Διερευνητικής Επιτροπής για την έκρηξη στο Μαρί, αναφορικά με τους χειρισμούς της Κυβέρνησης σχετικά με την κατάσχεση και την αποθήκευση των εμπορευματοκιβωτίων στο Μαρί.
Ερωτηματικά εγείρονται από τη στάση της Κυβέρνησης να μην ανταποκρίνεται στις συνεχείς προσπάθειες της επικεφαλής της Ερευνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ, η οποία με επιστολές της από το Φεβρουάριο ζητούσε να καθοριστεί ημερομηνία για να έρθει στην Κύπρο ομάδα εμπειρογνωμόνων του διεθνούς οργανισμού για να επιθεωρήσει τα εμπορευματοκιβώτια.
Από το γραφείο του τέως Υπουργού Εξωτερικών Μάρκου Κυπριανού, σύμφωνα με την αλληλογραφία, η απάντηση προς τη Μόνιμη Αντιπροσωπία της Κύπρου στην έδρα του ΟΗΕ κάθε φορά που εγείρετο το θέμα ήταν «καθυστερήστε τους όσο μπορείτε».
Αυτά ανέφερε ενώπιον της μονομελούς Διερευνητικής Επιτροπής υπό τον Πόλυ Πολυβίου, για την έκρηξη στο Μαρί, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών, Νίκος Αιμιλίου, ο οποίος τελεί σε διαθεσιμότητα για την υπόθεση, επικαλούμενος σχετική αλληλογραφία.
Ο κ. Αιμιλίου ανέφερε ακόμα ότι δεν υπήρχε λεπτομερής εικόνα του εμπορεύματος που μετέφερε το πλοίο, ενώ επανέλαβε ότι ενεργούσε υπό τις οδηγίες των πολιτικών του προϊσταμένων.
Αντιδρούσε η Συρία
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Πόλυς Πολυβίου αναφέρθηκε αρχικά σε δείπνο που είχε ο κ. Αιμιλίου με τον Αναπληρωτή Υπουργό Εξωτερικών της Συρίας στις 29 Ιανουαρίου 2009, στην παρουσία του Διευθυντή του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας Λεωνίδα Παντελίδη, και για το οποίο δείπνο ο κ. Αιμιλίου είχε ετοιμάσει σημείωμα.
Ο κ. Αιμιλίου ανέφερε ότι αυτό που είχε πει και το οποίο ήταν και η θέση της Κύπρου, ήταν πως από τη στιγμή που τέθηκε ζήτημα από το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν είχαμε επιλογή παρά να συμμορφωθούμε.
Απαντώντας κατά πόσον είχε πάρει «γραμμή» από τον Υπουργό Εξωτερικών γι' αυτή του τη θέση, ο κ. Αιμιλίου ανέφερε πως ενεργούσε κατόπιν οδηγιών των πολιτικών προϊσταμένων του.
Ο κ. Πολυβίου αναφέρθηκε στη συνέχεια στη σύσκεψη στο Υπουργείο Εξωτερικών στις 6 Αυγούστου 2009 με θέμα το μέλλον του φορτίου.
Στη σύσκεψη παρευρέθηκαν, μεταξύ άλλων, ο Γενικός Εισαγγελέας και ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Άμυνας.
Στο ανυπόγραφο σημείωμα για την εν λόγω σύσκεψη περιλαμβανόταν φράση ότι ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών ενημέρωσε τους παρευρισκομένους ότι επιθυμία του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Υπουργού Εξωτερικών είναι να συνεχιστεί η υφιστάμενη πρακτική τουλάχιστον μέχρι τον Οκτώβριο του 2009, μετά το πέρας της επίσκεψης του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Συρία.
Όσον αφορά το αποτέλεσμα της σύσκεψης, ο κ. Αιμιλίου είπε ότι είχε μακρά συνομιλία με τον Υπουργό Εξωτερικών και είχε πάρει οδηγίες.
«Οι οδηγίες που πήρα, κατόπιν συνεννόησης, ήταν να οδηγηθεί η σύσκεψη στην κατάληξη ότι το φορτίο θα παραμείνει εκεί μέχρι τον Οκτώβριο, γιατί ακολουθούσε η επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Συρία και η μετάβασή του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη», είπε.
Ανησυχούσε το ΥΠΑΜ
Ο Πόλυς Πολυβίου αναφέρθηκε στη συνέχεια στις επιστολές του Υπουργείου Άμυνας που περιλάμβαναν επισημάνσεις για τους κινδύνους κράτησης του φορτίου σε υπαίθριο χώρο.
Στην επιστολή από το Υπουργείο Άμυνας της 23ης Νοεμβρίου του 2009, ο κ. Αιμιλίου απάντησε στις 31 Δεκεμβρίου 2009, γράφοντας ότι «οι πολιτικοί λόγοι για τους οποίους είχαμε καταλήξει στο χειρισμό για αντιμετώπιση του ζητήματος τον περασμένο Αύγουστο δεν έχουν αλλάξει και επομένως δεν δικαιολογείται οποιαδήποτε αλλαγή στον τρόπο διαχείρισης του θέματος».
Ο κ. Αιμιλίου ανέφερε ότι η συγκεκριμένη επιστολή γράφτηκε κατόπιν οδηγιών του Υπουργού Εξωτερικών.
Η ίδια απάντηση, όπως είπε ο κ. Πολυβίου, δόθηκε και στην επιστολή από το ΥΠΑΜ με ημερομηνία 17/6/2010.
Η απάντηση δόθηκε με επιστολή στις 7 Ιουλίου 2010 από πλευράς Υπουργείου Εξωτερικών. Στις 22 Δεκεμβρίου του 2010 το Υπουργείο Άμυνας επανήλθε με επιστολή προς το Υπουργείο Εξωτερικών για το θέμα διαχείρισης του φορτίου.
Η απάντηση του Υπουργείου Εξωτερικών ήταν να οργανωθεί η συνάντηση στο Υπουργείο Άμυνας με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς στις 7 Φεβρουαρίου 2011.
Δεν θέλαμε να γίνει έλεγχος
Ο κ. Πολυβίου ρώτησε τον κ. Αιμιλίου σχετικά με την αντίδραση της Κυπριακής Δημοκρατίας στην επιθυμία της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής Κυρώσεων του ΟΗΕ να επισκεφθεί την Κύπρο το Μάρτιο του 2011, για να επιθεωρήσει το κατασχεθέν φορτίο.
Όπως είπε ο κ. Πολυβίου, στις 28 Ιανουαρίου 2011, με επιστολή της η Μόνιμη Αντιπροσωπία της Κυπριακής Δημοκρατίας στον ΟΗΕ μετέφερε την παράκληση της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων για επίσκεψη στην Κύπρο και επιτόπου επιθεώρηση του φορτίου, ενώ και η Συντονίστρια της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων απέστειλε επιστολή στην Κυπριακή Δημοκρατία στις 25 Ιανουαρίου 2011, ζητώντας ενημέρωση για την υπόθεση.
Όπως πρόσθεσε ο κ. Πολυβίου, η αντίδραση ήταν να σταλεί απάντηση στη Μόνιμη Αντιπροσωπία να γίνει αποδεκτό το αίτημα για επίσκεψη από την Ομάδα Εμπειρογνωμόνων αλλά όσο πιο αργά γίνεται.
«Ρωτήστε τον Μ. Κυπριανού»
Ο κ. Πολυβίου αναφέρθηκε στη συνέχεια και σε νέα επιστολή της Συντονίστριας της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής Κυρώσεων του ΟΗΕ στις 30 Μαρτίου 2011, στην οποία ζητούσε από την Κυπριακή Δημοκρατία πληροφορίες σε σχέση με το φορτίο, την προέλευσή του, τον προορισμό του και την κατάστασή του.
Από την πλευρά της, η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έδωσε αυτές τις πληροφορίες, είπε ο κ. Πολυβίου, και ρώτησε τον κ. Αιμιλίου ποια εξήγηση δίνει.
Ο κ. Αιμιλίου αρχικά είπε πως από τη στιγμή που το θέμα τέθηκε ενώπιον του Υπουργού Εξωτερικών, ο μόνος αρμόδιος να πει τους λόγους είναι ο ίδιος ο Υπουργός.
«Γνώση της αλληλογραφίας είχα. Απόφαση δεν μπορούσα να πάρω από τη στιγμή που το χειρισμό έκανε ο Υπουργός Εξωτερικών», είπε.
«Πολιτικό το ζήτημα»
«Οι τέως Υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας, Μάρκος Κυπριανού και Κώστας Παπακώστας, στη σύσκεψη που έγινε στο Υπουργείο Άμυνας στις 7 Φεβρουαρίου, επέμεναν «ότι το ζήτημα ήταν πολιτικό», παρά τις επισημάνσεις αρμοδίων του ΓΕΕΦ ότι υπήρχε κίνδυνος έκρηξης», ανέφερε η Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, Μαίρη Αν Σταυρινίδου, ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής.
«Η συνεδρία έληξε με οδηγίες από τους δύο Υπουργούς να εξεταστεί και εξακριβωθεί η αξία της πυρίτιδας και, αφού ληφθούν τα στοιχεία αυτά, το θέμα να τύχει περαιτέρω πολιτικού χειρισμού από το Υπουργείο Εξωτερικών», πρόσθεσε η κ. Σταυρινίδου.
Η κ. Σταυρινίδου έχει ασχοληθεί με νομικές πτυχές σχετικά με την κατάσχεση του φορτίου μετά από απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας και ετοίμασε σημείωμα για το Γενικό Εισαγγελέα Πέτρο Κληρίδη.
Δεν γνώριζε, αλλά ανησυχούσε η ΑΗΚ
Εκτός της κ. Σταυρινίδου, ενώπιον της Επιτροπής κατέθεσαν χθες και οι Παναγιώτης Ευγενίου, Λειτουργός στο Υπουργείο Εμπορίου, Ανδρέας Παπαδόπουλος, τέως Εκτελεστικός Διευθυντής Παραγωγής της ΑΗΚ και ο Αντώνης Ιωάννου, Διευθυντής του Ηλεκτροπαραγωγού Σταθμού Βασιλικού.
Ο κ. Ευγενίου δήλωσε ότι συμμετείχε στη σύσκεψη της 7ης Φεβρουαρίου 2011 και ο ίδιος συνέταξε επίσης σημείωμα προς τη Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Εμπορίου, Ζέτα Αιμιλιανίδου.
Το Υπουργείο Εμπορίου, όπως είπε ο κ. Ευγενίου, μετά τη σύσκεψη δεν ενημερώθηκε από κανένα για το εάν και πότε τροχοδρομήθηκαν οι αποφάσεις που λήφθηκαν στη σύσκεψη.
Από τα στελέχη της ΑΗΚ έγιναν αναφορές στις ανησυχίες σχετικά με την αποθήκευση του φορτίου σε υπαίθριο χώρο της Ναυτικής Βάσης και σε απόσταση 500 περίπου μέτρων από την περίφραξη του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού στο Βασιλικό, ενώ την ανησυχία τους αυτή τη μετέφεραν και στον τότε Γενικό Διευθυντή της ΑΗΚ Μωυσή Σταύρου.
Ούτε από τη Διεύθυνση ούτε και από το Υπουργείο Άμυνας ή το ΓΕΕΦ, όπως ανέφεραν, δεν είχαν καμιάν ενημέρωση ή οδηγίες, ακόμα και όταν σημειώθηκε μικρή έκρηξη σε ένα εκ των εμπορευματοκιβωτίων στις 4 Ιουλίου.
Όπως ανέφερε ο κ. Ιωάννου, εάν είχε υπόψη του τα περί κινδύνου έκρηξης, θα μπορούσε να είχε προστατεύσει κάπως τις γεννήτριες και το σταθμό στο Βασιλικό.
Καταθέτουν σήμερα ο Μάρκος Κυπριανού και ο Σάββας Αργυρού
Η δημόσια ακρόαση της Επιτροπής θα συνεχιστεί και σήμερα στις 9.30 το πρωί.
Ενώπιον της Επιτροπής σήμερα θα παραστούν ο τέως Υπουργός Εξωτερικών Μάρκος Κυπριανού και ο τέως Υπαρχηγός της Ε.Φ. Αντιστράτηγος Σάββας Αργυρού, την Πέμπτη οι Πέτρος Καρεκλάς, Χρίστος Μαληκκίδης, Πόπη Κανάρη και Λάμπρος Λάμπρου, ενώ για την Παρασκευή έχουν κληθεί ο Μηνάς Χατζημιχαήλ, ο Συνταγματάρχης Γιώργος Γεωργιάδης, ο Κώστας Μιλτιάδου και ο Στρατηγός Κωνσταντίνος Μπισμπίκας.
Τη Δευτέρα, 5 Σεπτεμβρίου, στις 10.00 το πρωί, θα εμφανιστεί ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Δημήτρης Χριστόφιας, ενώ στις 7 Σεπτεμβρίου είναι η πρόθεσή του, όπως δήλωσε ο κ. Πολυβίου, να καλέσει τον Αντισυνταγματάρχη Νίκο Γεωργιάδη και το Στρατηγό Πέτρο Τσαλικίδη και στις 8 Σεπτεμβρίου το Διευθυντή του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας Λεωνίδα Παντελίδη, με επίσης προγραμματισμένη την παρουσία του τέως Υπουργού Άμυνας Κώστα Παπακώστα στις 14 Σεπτεμβρίου, με δικηγόρο τον κ. Πουργουρίδη.