Κυριακή 18 Νοεμβρίου 2012

Μνημόνιο σε βάθος χρόνου…


| Εκτύπωση Του Χρύσανθου Τσουρούλλη

Όλα δείχνουν πως δεν θα υπάρξει συμφωνία δανεισμού πριν από τον Φεβρουάριο - Εκτεθειμένος έμεινε και πάλι ο Υπουργός Οικονομικών, αφού πριν από την… κάθοδο της Τρόικας στην Κύπρο επαναλάμβανε συνεχώς ότι με τις εξ αποστάσεως διαπραγματεύσεις είχαν παραμείνει πολύ λίγες εκκρεμότητες
* Τι θα γίνει εφόσον ο Χριστόφιας δεν υπογράψει συμφωνία δανεισμού; * Ο νικητής της κάλπης κερδίζει ένα… μνημόνιο * Προμηνύεται «αντιμνημονιακός προεκλογικός» από το ΑΚΕΛ * Θέση ανάμεσα στους «δυο» θα αναζητεί ο Λιλλήκας

Όλα δείχνουν για την ώρα ότι είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει υπογραφή και μνημόνιο πριν από τις εκλογές. Στην εβδομάδα που έφυγε, απανωτές πληροφορίες από τον στενό πυρήνα του Προεδρικού επέμεναν για καινούργια θέματα που ανοίγουν στις διαπραγματεύσεις και για μεγάλες διαφορές ανάμεσα στην κυπριακή πλευρά και την Τρόικα. Αυτές οι εξελίξεις άφησαν… εκτεθειμένο τον Υπουργό Οικονομικών, ο οποίος όλο το προηγούμενο διάστημα επαναλάμβανε ότι με τις εξ αποστάσεως διαπραγματεύσεις είχαν παραμείνει πολύ λίγες εκκρεμότητες.
Επιπλέον, όμως, έδωσαν την ευκαιρία στον Πρόεδρο Χριστόφια να διευκρινίσει τη δική του θέση, ότι «το περιεχόμενο είναι πιο σημαντικό από τον χρόνο». Η πολιτική ανάγνωση αυτής της δήλωσης, σε συνδυασμό με τη διαμαρτυρία-καταγγελία ότι η Τρόικα ανοίγει νέα ζητήματα πολιτικής τα οποία δεν μπορεί να γίνουν αποδεκτά, λέει ότι δεν πρόκειται να υπάρξει συμφωνία και υπογραφή μνημονίου. Τόσο ο χρόνος που απομένει όσο και οι δηλώσεις του ιδίου δείχνουν ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν πρόκειται να καταλήξει σε συμφωνία και υπογραφή μέσα στις επόμενες λίγες… «χρήσιμες» εβδομάδες της θητείας του.
Αρκετοί προέβλεπαν αυτό το ενδεχόμενο, αλλά πάντα αιωρείτο το ερώτημα αν στο μεταξύ το κράτος θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις άμεσες υποχρεώσεις του, δηλαδή την πληρωμή μισθών και όχι μόνο. Ενώ μεγαλύτερη πίεση και αγωνία φαίνεται να υπάρχει για τη δυνατότητα του τραπεζικού συστήματος να αντέξει την αβεβαιότητα και την ψιθυρολογία. Όλα όμως δείχνουν ότι και αν ακόμα αυτή η πίεση μπορούσε να εξωθήσει την Κυβέρνηση σε συμφωνία, τώρα πια και να θέλει δεν μπορεί να το κάνει. Στην κατεύθυνση αυτή έσπευσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος να διευκρινίσει ότι «οι τεχνοκράτες που βρίσκονται στην Κύπρο για διαπραγματεύσεις δεν είναι εξουσιοδοτημένοι να καταλήξουν σε συμφωνία...».
Εάν υποθέσουμε ότι η οικονομία, οι τράπεζες και το κράτος μπορούν να αντέξουν μέχρι τότε, ο νικητής της κάλπης των Προεδρικών θα κληθεί να καταλήξει κατεπειγόντως σε μνημόνιο. Φανερά εκνευρισμένοι, στελέχη και από τα δυο προεκλογικά επιτελεία της αντιπολίτευσης σχολίαζαν ότι «αυτή είναι η κληρονομιά Χριστόφια». Από την πλευρά της αντιπολίτευσης ακούστηκαν τα τελευταία εικοσιτετράωρα πολύ έντονα σχόλια για τον τρόπο που πολιτεύονται ο Πρόεδρος και το ΑΚΕΛ. Όπως θα «τσιμέντωναν το ναι», έτσι και τώρα θα «τσιμεντώσουν το μνημόνιο», έλεγε ο ένας. Για να προσθέσει κάποιος άλλος «το περιεχόμενο στο οποίο δίνει έμφαση ο Πρόεδρος Χριστόφιας θυμίζει το «σωστό περιεχόμενο» που έψαχνε το ΔΗΚΟ στο Κυπριακό...
Έτσι ανοίγονται όμως διάφορα ενδεχόμενα και σενάρια. Τι θα γίνει αν είτε δεν βρεθούν μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια που χρειάζεται το κράτος για να πληρώσει στο μεταξύ μισθούς και άλλες υποχρεώσεις του; Κι ακόμα χειρότερα, τι θα γίνει αν δεν αντέξει το τραπεζικό σύστημα; Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με κάτι άλλο εκτός από το κλασικό, ότι πρόκειται για «εφιαλτικό σενάριο, χειρότερο ίσως και από αυτό της εισβολής του 1974…». Ταυτόχρονα, ένα ακόμα ζήτημα είναι ότι σε μερικές μέρες θα έρθει και η προκαταρκτική ετυμηγορία της PIMCO για τις ανάγκες των τραπεζών. Σε περίπτωση που επιβεβαιωθεί το «δυσμενές σενάριο», και με τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές ήδη να έχουν ουσιαστικά διακοπεί, τότε οι πιο απαισιόδοξοι οικονομικοί κύκλοι ισχυρίζονται ότι «τίποτα πια δεν θα σώζει την Κύπρο».
Θα είναι χειρότερα τον Απρίλη
Αν υποθέσουμε, όμως, ότι η οικονομία αντέχει και βρίσκονται κάποιες ακόμα «λύσεις ανάγκης», τα ερωτήματα παραμένουν βασανιστικά. Και μάλιστα υπάρχουν ερωτήματα δυο ειδών. Πρώτα για την ίδια την οικονομία και έπειτα για τις πολιτικές εξελίξεις. Στο οικονομικό επίπεδο, με την ανάλυση της Meryll Lynch και άλλες ανάλογες που σίγουρα θα έλθουν, η κυπριακή οικονομία οδηγείται πιο πέρα και από την αναξιοπιστία. Μπορεί δηλαδή να βρεθούν λύσεις για τη χρηματοδότηση των επόμενων μερικών εβδομάδων, αλλά πολύ πιθανώς να επιβεβαιωθεί ο «συστημικός κίνδυνος».
Ενώ το μεγάλο ερώτημα είναι ταυτόχρονα και απλό: «Μήπως και μετά τις εκλογές, μια νέα κυβέρνηση θα βρει μπροστά της διαφορετικούς όρους από αυτούς που βάζει τώρα η Τρόικα;». «Πολύ δύσκολα», απαντούν όσοι γνωρίζουν τις σχετικές διαδικασίες. Τουναντίον, μας έλεγε διπλωμάτης με γνώση των ελλαδικών διαπραγματεύσεων, όση και αν είναι η πιθανή «καλή θέληση» απέναντι σε μια νέα κυβέρνηση που θα βλέπει θετικά τη δανειακή σύμβαση, οι πραγματικές συνθήκες στην οικονομία θα έχουν επιδεινωθεί περισσότερο. «Επομένως ένα τυχόν μνημόνιο Μαρτίου-Απριλίου 2013 θα είναι ό,τι χειρότερο για την Κύπρο».
Προεκλογικός με μνημονιακούς, αντιμνημονιακούς και «άλλους»

ΣΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ επίπεδο το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων με την Τρόικα προμηνύει σημαντικές αλλαγές. Σε συνέχεια των μέχρι τώρα τοποθετήσεων του Δημήτρη Χριστόφια και του ΑΚΕΛ, η θέση τους προς την κάλπη θα είναι θέση «αντίστασης στην Τρόικα». Η υποψηφιότητα Μαλά θα εστιασθεί στην αδυναμία αποδοχής των «απαράδεκτων όρων που βάζουν οι ξένοι» και το ΑΚΕΛ θα επιτεθεί «κατά μέτωπον» στον Νίκο Αναστασιάδη που θα είναι, όπως θα τον κατηγορούν, «έτοιμος να τα δεχτεί όλα». Συνεπώς, θα συμβαίνει το εξής οξύμωρο: Αντιμνημονιακή τοποθέτηση, χωρίς στην ουσία να υπάρχει μνημόνιο.
Από την άλλη, η υποψηφιότητα του Νίκου Αναστασιάδη δεν φαίνεται να επηρεάζεται ποιοτικά, αφού ο ίδιος θα επιμείνει στην ανάγκη να ξεφύγουμε από την άμεση ανάγκη και τους μεγάλους κινδύνους «με σοβαρή διαπραγμάτευση». Θα πιεσθεί, βέβαια, σε όλο τον προεκλογικό να διευκρινίζει τι δέχεται και τι δεν δέχεται από τους όρους της Τρόικας. Κι από αυτήν την άποψη ο προεκλογικός πια θα μοιάζει με όλες τις άλλες περιπτώσεις του παρελθόντος, όπου διαπραγματευόμασταν το Κυπριακό μεταξύ μας!
Μεγαλύτερη πίεση θα υπάρξει ίσως στην πλευρά του Γιώργου Λιλλήκα. Δεν θα μπορεί να πάρει μιαν «αντιστασιακή θέση» κατά του μνημονίου, αφού τον ρόλο αυτό θα προσπαθήσει να τον μονοπωλήσει το ΑΚΕΛ. Ούτε όμως και θα είναι εύκολο να παρουσιαστεί ως «ο πρόεδρος που θα φέρει δανειακή σύμβαση και λύση». Ενώ η συνέχιση της συζήτησης στη βάση του «ποιος και τι φταίει» θα γίνεται ολοένα και πιο εκνευριστική.

Πώς θα αντιδράσει η κοινή γνώμη

ΕΚΕΙΝΟ όμως που πιθανώς δεν εκτίμησαν καλά οι «επιτελικοί» της Εζεκία Παπαϊωάννου και οι σύμβουλοι του Προέδρου Χριστόφια είναι πώς θα επιδράσει στον κόσμο η συνεχής επιδείνωση των καταστάσεων μέσα στην πραγματική οικονομία. Η ανεργία θα συνεχίσει να ανεβαίνει και ο ιδιωτικός τομέας θα υποφέρει όλο και περισσότερο. Εξάλλου, ήδη είναι δεδομένο ότι και να «σωθεί» ο περιβόητος 13ος μισθός και να μπορέσει να καταβληθεί στους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα, σε μεγάλο μέρος του ιδιωτικού τομέα έχει ήδη κάνει φτερά. Άρα, είναι βέβαιο ότι η περαιτέρω επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών για 2-3 μήνες ακόμα θα έχει άμεσες επιδράσεις στο εκλογικό σώμα. Με την Κυβέρνηση να απορροφά το μεγαλύτερο κόστος.
Το χειρότερο όμως σενάριο για τη χώρα είναι, όπως ήδη προβλέπουν αναλυτές, ότι μετά τις εκλογές δεν είναι βέβαιο ότι θα ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις και συζήτηση για μνημόνιο από την αρχή. Διότι πιθανότατα θα υπάρξουν στο μεταξύ εξελίξεις και ίσως ανακατατάξεις μέσα στην ίδια την Ευρωζώνη…                                                                               ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια: